Czas wolny to w głównej mierze zajęcia jakie podejmuje człowiek z własnej woli dla rozrywki, dla własnego rozwoju, w celu udziału w życiu społecznym. Należy dbać o odpowiednią proporcję pomiędzy nauką i wypoczynkiem. Uczniowie mają czas wolny po wypełnieniu szkolnych i domowych obowiązków. W tym czasie mogą wypoczywać, rozwijać swoje zainteresowania, poświęcić czas na dodatkową naukę, sport czy ćwiczenie umiejętności artystycznych. Czas wolny służy regeneracji sił fizycznych i psychicznych. Celem tego czasu jest rozrywka i dostarczenie radości oraz walka z nudą i monotonią. Czas wolny powinien również dostarczać okazji do aktywizowania młodzieży, włączaniu ich w życie społeczne oraz zapoznaniu z normami obyczajowymi panującymi w danym społeczeństwie.

Do form spędzania wolnego czasu wolnego zaliczamy:

• aktywność fizyczną: jazda na rowerze, zajęcia na siłowni, pływanie czy gra w piłkę, wspinaczka;
• aktywność intelektualną: czytanie, różne rodzaje gier logicznych, rozwiązywanie krzyżówek, nauka języków obcych, praca na komputerze;
• aktywność rozwijająca zainteresowania: majsterkowanie, fotografowanie, kolekcjonerstwo, prace ręczne;
• aktywność polegająca na rozrywce: słuchanie muzyki, oglądanie filmów i przedstawień teatralnych, gra w kręgle lub granie na komputerze;

Współczesne formy spędzania wolnego to:

• samokształcenie: w różnych dziedzinach nauki, techniki, gospodarki, sztuki i kultury;
• pasje artystyczne: plastyka, tkactwo, fotografia, śpiewanie, orkiestry, teatr;
• majsterkowanie: samodzielne wykonywanie prac stolarskich, ślusarskich, kowalskich, malarskich;
• hodowla amatorska: hodowanie różnych gatunków zwierząt, bądź uprawianie różnych odmian roślin;
• zabawa i kontakty towarzyskie: organizacja spotkań towarzyskich w domach prywatnych, klubach, świetlicach, kawiarni połączonych z organizacją gier, muzyką, tańcem i dyskusją na różne tematy oraz poczęstunkiem;
• kolekcjonerstwo: gromadzenie różnych przedmiotów np. numizmatyka, filatelistyka;
• aktywność społeczna: dobrowolne wykonywanie różnych prac na rzecz społeczeństwa.

Spędzanie czasu wolnego warunkuje: wiek, rodzaj szkoły, organizacja zajęć w szkole i w domu, istniejąca moda, warunki materialne, środki masowego przekazu, wykształcenie i styl życia, wytworzone w ciągu życia tradycje i nawyki.

Ciągły brak czasu wolnego ujemnie wpływa na zdrowie, osiągnięcia osobiste oraz stosunki międzyludzkie. Wolny czas jeśli jest dobrze zagospodarowany zajęciami ma nieoceniony pozytywny wpływ na rozwój osobowości. Źle zorganizowany czas wolny może być przyczyną rozmaitych trudności np. wpadnięcia w używki.

Halina Hapunik