Wymagania na poszczególne oceny z historii w klasie 7 szkoły podstawowej
w roku szkolnym 2018/2019
Temat lekcji | Zagadnienia, materiał nauczania | Wymagania na poszczególne oceny | ||||||
dopuszczająca | dostateczna | dobra | bardzo dobra | celująca | ||||
ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM | ||||||||
1. Kongres wiedeński | 1. Początek kongresu
2. „Sto dni” Napoleona 3. Postanowienia kongresu 4. Zmiany granic 5. Święte Przymierze |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: restauracja, legitymizm, równowaga europejska – zna daty obrad kongresu wiedeńskiego (1814–1815) – wskazuje na mapie państwa decydujące na kongresie wiedeńskim – podaje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:abdykacja, Święte Przymierze – zna daty: bitwy pod Waterloo – prezentuje główne założenia ładu wiedeńskiego – przedstawia decyzje kongresu dotyczące ziem polskich |
Uczeń:
– zna datę„stu dni”Napoleona – identyfikuje postacie: Aleksandra I, Charles’a Talleyranda,Klemensa von Metternicha – omawia przebieg „stu dni” Napoleona – przedstawia okoliczności powstania Świętego Przymierza |
Uczeń:
– identyfikuje postacie:Roberta Stewarta Castlereagha, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma III – wskazuje na mapie zmiany terytorialne – przedstawia cele |
Uczeń:
– ocenia postawę Napoleona – ocenia zasady, – ocenia działalność Świętego Przymierza |
||
Tajemnice sprzed wieków – Jak obradował kongres w Wiedniu? |
1. Dlaczego Wiedeń?
2. Przebieg obrad 3. Główni bohaterowie wiedeńscy |
Uczeń:
– wyjaśnia, dlaczego Wiedeń stał się miejscem obrad kongresu |
Uczeń:
– opisuje przebieg obrad kongresu wiedeńskiego – charakteryzuje głównych uczestników kongresu
|
Uczeń:
– przedstawia znaczenie regulaminu dyplomatycznego – wyjaśnia rolę kongresu wiedeńskiego w procesie likwidacji niewolnictwa |
Uczeń:
– ocenia rolę kongresu wiedeńskiego w dziejach Europy |
|||
2. Rewolucja przemysłowa | 1. Narodziny przemysłu
2. Rewolucja przemysłowa na świecie 3. Maszyna parowa i jej zastosowanie 4. Narodziny elektrotechniki 5. Skutki rewolucji przemysłowej
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: industrializacja, rewolucja przemysłowa, maszyna parowa – zna datę udoskonalenia maszyny parowej (1763) – identyfikuje postać Jamesa Watta – wymienia przyczyny rewolucji przemysłowej
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: manufaktura, fabryka, urbanizacja, kapitał, kapitaliści, robotnicy, proletariat – identyfikuje postacie: Samuela Morse’a, George’a Stephensona – wymienia gałęzie przemysłu, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu maszyny parowej – omawia wpływ zastosowania maszyny parowej na rozwój komunikacji |
Uczeń:
– zna daty:skonstruowania silnika elektrycznego (1831), skonstruowania telegrafu (1837) – identyfikuje postać Michaela Faradaya – wskazuje na mapiepaństwa, na których terenie rozwinęły się w XIX w. najważniejszezagłębia przemysłowe Europy – wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. –przedstawia konsekwencje zastosowania maszyny parowej dla rozwoju przemysłu |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: cywilizacja przemysłowa,metropolia – zna datę pierwszego telegraficznego połączenia kablowego między Ameryką i Europą (1866) – przedstawia gospodarcze – wyjaśnia znaczenie wynalezienia elektryczności dla rozwoju przemysłu |
Uczeń:
– identyfikuje postacie: Thomasa Newcomena, Charlesa Wheatsone’a, Thomasa Davenporta – wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. – opisuje sposób działania maszyny parowej – ocenia gospodarcze |
||
3. Nowe idee polityczne
|
1. Liberalizm
2. Konserwatyzm 3. Idee narodowe 4. Początki ruchu robotniczego 5. Czartyzm 6. Socjalizm
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: ideologia, proletariat, ruch robotniczy, strajk, związek zawodowy – identyfikuje postać Adama Smitha |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:liberalizm, konserwatyzm, socjalizm – identyfikuje postacie: Edmunda Burke’a, Karola Marksa – przedstawia okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: wolna konkurencja, komunizm, idee narodowe – identyfikuje postacie: Giuseppe Mazziniego, Henriego de Saint– |
Uczeń:
– zna datę wydania Manifestu komunistycznego (1848) – przedstawia okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu – wyjaśnia różnice między socjalistami |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: czartyzm, falanster – zna daty: ruchu czartystów (1836–1848) – opisuje narodziny ruchu czartystów, ich postulaty oraz skutki działalności – ocenia wpływ nowych ideologii |
||
4. Przeciwko Świętemu Przymierzu | 1. Walka z ładem wiedeńskim
2. Niepodległość Grecji 3. Początek Wiosny Ludów 4. Wystąpienia 5. Parlament frankfurcki 6. Powstanie węgierskie 7. Wiosna Ludów we Włoszech 8. Wojna krymska |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Wiosna Ludów – zna datę Wiosny Ludów (1848–1849) – wskazuje na mapie państwa, w których wybuchła Wiosna Ludów; –wymienia przyczyny Wiosny Ludów |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: rewolucja lipcowa, rewolucja lutowa, parlament frankfurcki – zna daty: rewolucji lipcowej we Francji (1830), wybuchu Wiosny Ludów – identyfikuje postacie: Mikołaja I,Ludwika Napoleona Bonapartego, Franciszka Józefa I – wskazuje na mapie państwa, które uzyskałyniepodległość – przedstawiaprzyczyny i przejawy walki z ładem wiedeńskim – przedstawia skutki Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich |
Uczeń:
– zna daty: uzyskania niepodległości przez Grecję (1829), powstania w Belgii (1830), zwołania parlamentu frankfurckiego – identyfikuje postacie: Klemensa von Metternicha,Aleksandra II – wskazuje na mapiepaństwa, w których w latach 1815–1847wybuchły rewolucje i powstania narodoweoraz państwa zaangażowane – omawia przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji – wymienia przyczynyi skutki wojny krymskiej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:dekabryści, bankiety – zna daty: wybuchu antytureckiego powstania w Grecji (1821–1822), powstania dekabrystów (XII 1825),uznania niepodległości Belgii (1831), wybuchu Wiosny Ludów – identyfikuje postacie: Karola X, Ludwika Filipa, Lajosa Kossutha, Józefa Bema Karola Alberta – przedstawia cele, przebieg i skutki powstania dekabrystów – opisuje przebieg Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich |
Uczeń:
– przedstawia przebieg i skutki walki Greków – ocenia znaczenie Wiosny Ludów dla państw i narodóweuropejskich – omawia rolę parlamentu frankfurckiego |
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I | ||||||||
ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE POKONGRESIE WIEDEŃSKIM | ||||||||
1. Po upadku Księstwa Warszawskiego | 1. Podział ziem polskich
2. Rzeczpospolita Krakowska 3. Wielkie Księstwo Poznańskie 4. Sytuacja gospodarcza 5. Sytuacja gospodarcza 6. Kultura |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu uwłaszczenie – zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego – wskazuje na mapie podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu ziemie zabrane – zna daty: reformy uwłaszczeniowej – charakteryzuje ustrój Wielkiego Księstwa Poznańskiego – opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej – charakteryzuje rozwój gospodarczy zaboru pruskiego – opisuje sytuację gospodarczą w zaborze austriackim |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu protektorat – zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), powołania sejmu prowincjonalnego w Wielkim Księstwie Poznańskim (1824) – identyfikuje postacie: Antoniego Radziwiłła, Edwarda Raczyńskiego, Tytusa Działyńskiego, Józefa Maksymiliana Ossolińskiego – omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim
|
Uczeń:
– zna datę otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817) – porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich pod zaborami – przedstawia warunki rozwoju polskiej kultury
|
Uczeń
– zna datę wprowadzenia obowiązku szkolnego w zaborze pruskim (1825) – ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej – ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków
|
||
2. W Królestwie Polskim | 1. Konstytucja Królestwa Polskiego
2. Namiestnik 3. Gospodarka Królestwa Polskiego 4. Kultura 5. Opozycja legalna 6. Tajne spiski |
Uczeń:
– zna datę nadania konstytucji Królestwu Polskiemu (1815) – identyfikuje postacie: Adama Mickiewicza, Piotra Wysockiego – wskazuje na mapie zasięg Królestwa Polskiego – wymienia organy władzy określone
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kaliszanie, konspiracja – zna daty: objęcia władzy przez Mikołaja I (1825), zawiązania Sprzysiężenia Podchorążych (1828) – charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego – opisuje rozwój przemysłu w Królestwie Polskim – omawia rozwój kultury i edukacji – wymienia przykładyorganizacji spiskowych i ich cele |
Uczeń:
– zna daty: otwarcia uniwersytetu – identyfikuje postacie: Józefa Zajączka, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Jerzego Czartoryskiego, Wincentego i Bonawentury Niemojowskich – wskazuje na mapie najważniejsze okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim – przedstawia reformy gospodarcze Franciszka Ksawerego Druckiego–Lubeckiego – przedstawia sytuację na wsi w Królestwie Polskim |
Uczeń:
– zna daty: powstania Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (1825), wystąpienia kaliszan (1820) – identyfikuje postacie: Stanisława Kostki Potockiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana – wskazuje na mapie Kanał Augustowski – wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty –charakteryzujedziałalność kulturalno–oświatową Polaków na ziemiach zabranych – przedstawia okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności – opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych |
Uczeń:
– wymienia wady – ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego – omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim – ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej |
||
3. Powstanie listopadowe | 1. Wybuch powstania
2. Od negocjacji do detronizacji 3. Wojna polsko––rosyjska 4. Wodzowie powstania listopadowego 5. Walki poza Królestwem
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu noc listopadowa – zna daty: wybuchu powstania listopadowego (29/30 XI 1830), bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko– – identyfikuje postacie: Piotra Wysockiego, Józefa Chłopickiego – wymienia przyczyny powstania listopadowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: dyktator, detronizacja – zna daty: detronizacji Mikołaja I i zerwania unii z Rosją (25 I 1831),bitwy pod Ostrołęką (V 1831),bitwy o Warszawę (6–7 IX 1831) – wskazuje na mapie miejscanajważniejszych bitew powstania listopadowego – wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I – omawia przyczyny klęski powstania listopadowego |
Uczeń:
– zna daty: przejęcia dyktatury przez Józefa Chłopickiego (XII 1830), – identyfikuje postacie: Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater, Józefa Bema, Iwana Dybicza, Iwana Paskiewicza – wskazuje na mapie tereny poza Królestwem Polskim,na których toczyły się walki podczas powstaniaw latach 1830–1831 – opisuje przebieg nocy listopadowej – charakteryzuje poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko–rosyjskiej – opisuje przebieg wojny polsko– |
Uczeń:
– zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem – identyfikuje postacie: Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego,Józefa Dwernickiego – przedstawia przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim |
Uczeń:
– identyfikuje postacie: Michała Radziwiłła, Macieja Rybińskiego, Antoniego Giełguda – ocenia postawy wodzów powstania listopadowego – ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia
|
||
Tajemnice sprzed wieków – Czy powstanie listopadowe mogło zakończyć się sukcesem? | 1. Dlaczego Polacy byli bez szans?
2. Wydarzenia w Belwederze 3. Co zmieniłaby śmierć wielkiego księcia Konstantego? 4. Jaką liczbę żołnierzy mogli wystawić Rosjanie? 5. Jakie błędy popełnili dowódcy? |
Uczeń:
– przedstawia oceny historyków dotyczące szans powstania listopadowego
|
Uczeń:
– opisuje zamach na wielkiego księcia Konstantego – porównuje siły militarne Rosji i powstańców – wskazuje błędy dowódców powstania |
Uczeń:
– podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy powstanie listopadowe mogło zakończyć się sukcesem |
Uczeń:
– ocenia skutki zamachu na wielkiego księcia Konstantego |
|||
4. Wielka Emigracja | 1. Ucieczka przed represjami
2. Stronnictwa polityczne |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: emigracja,Wielka Emigracja – identyfikuje postacie: Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego – wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji – wskazuje na mapiegłówne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: zsyłka, emisariusz Adama Jerzego Czartoryskiego – wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji – wymienia formydziałalności Polaków na emigracji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: katorga, amnestia – zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) – przedstawia stosunek władz – charakteryzuje program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego – przedstawia poglądy środowisk konserwatywnych |
Uczeń:
– zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835) – identyfikuje postacie:Ludwika Mierosławskiego, Wiktora Heltmana – wskazuje na mapie trasy, które przemierzali polscy emigranci – przedstawia program Komitetu Narodowego Polskiego – omawia poglądyGromad Ludu Polskiego |
Uczeń:
– opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji – ocenia działalność Polaków na emigracji
|
||
5. Ziemie polskie
po powstaniu listopadowym |
1. Represje po upadku powstania listopadowego2. Królestwo Polskie w cieniu Cytadeli 3. Represje 4. Działalność spiskowa 5. Powstanie krakowskie 6. Rabacja galicyjska |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu rusyfikacja – zna datę wybuchu powstania krakowskiego – wymienia represje wobec uczestników powstania listopadowego – wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego – wskazuje na mapietereny objęte powstaniem krakowskim |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: rabacja, kontrybucja – zna daty: wybuchu rabacji galicyjskiej – charakteryzuje politykę władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego – omawia przebieg – przedstawia przyczyny, przebieg |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: noc paskiewiczowska, Statut organiczny, – zna daty: wprowadzenia Statutu organicznego (1832), ogłoszenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1833), likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej(XI 1846) – wskazuje na mapietereny objęte rabacją galicyjską – wyjaśnia, w jakich okolicznościach wybuchło powstanie krakowskie |
Uczeń:
– zna daty: powstania Stowarzyszenia Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847) – omawia represje popowstaniowe – charakteryzuje działalność spiskową na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w. – przedstawia przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego |
Uczeń:
– ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków – ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty |
||
6. Wiosna Ludów na ziemiach polskich |
1. Nastroje w Wielkopolsce na początku 1848 roku
2. Powstanie 3. W obronie polskości 4. Sytuacja 5. Ukraiński ruch narodowy 6. Za waszą |
Uczeń:
– identyfikuje postacie: Józefa Bema, Adama Mickiewicza – wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami – wskazuje na mapiezabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. |
Uczeń:
– zna daty: powstania wielkopolskiego – opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim – omawia przebieg Wiosny Ludów |
Uczeń:
– zna daty: porozumienia w Jarosławcu(IV 1848),bitwy pod Miłosławiem (IV 1848), – charakteryzuje wkład Polaków |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu serwituty – zna datę powstaniaKomitetu Narodowego w Poznaniu (III 1848) – identyfikuje postacie: Józefa Lompy, Emanuela Smołki,Gustawa Gizewiusza, Krzysztofa Mrongowiusza – przedstawia działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach |
Uczeń:
– wyjaśnia, jakie znaczenie dla polskiego ruchu niepodległościowego w Galicji miał wzrost świadomości narodowościowej wśród Rusinów – ocenia skutki Wiosny Ludów – ocenia decyzję władz austriackich
|
||
7. Kultura polska doby romantyzmu | 1. Kultura polska
2. po utracie niepodległości 3. Narodziny romantyzmu 4. Polski mesjanizm 5. Początki badań historii Polski |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu romantyzm – identyfikuje postacie: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina – wymienia poglądy romantyków
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu racjonalizm – identyfikuje postać Joachima Lelewela – wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków – przedstawia najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: mesjanizm,salon artystyczny – charakteryzuje warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm – wyjaśnia, czym był polski mesjanizm |
Uczeń:
– zna datę opublikowania ballady Romantyczność Adama Mickiewicza – przedstawia sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości |
Uczeń:
– ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków |
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II | ||||||||
ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW | ||||||||
1. Stany Zjednoczone w XIX wieku | 1. Rozwój Stanów Zjednoczonych
2. Podział 3. Przyczyny wojny secesyjnej 4. Wojna secesyjna 5. Stany Zjednoczone po wojnie secesyjnej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: wojna secesyjna, Północ, Południe – zna datęwojny secesyjnej (1861–1865) – wymienia przyczynyi skutki wojny secesyjnej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: secesja, Konfederacja, Unia, wojna totalna – zna datę wydania dekretu o zniesieniu niewolnictwa (1863) – charakteryzuje sytuację gospodarczą,społeczną i polityczną Północy i Południa – omawia społeczne, polityczne i gospodarcze skutki wojny secesyjnej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: taktyka spalonej ziemi,abolicjonizm, demokraci, republikanie – zna daty: wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta USA (1860), secesji Karoliny Południowej (1860), powstania Skonfederowanych Stanów Ameryki (1861) –omawia przyczyny podziału Stanów Zjednoczonych – opisuje przebieg wojny secesyjnej – wyjaśnia, jakie konsekwencje dla dalszego przebiegu wojny miał dekret |
Uczeń:
– zna daty: wprowadzenia zakazu przywozu niewolników do Stanów Zjednoczonych (1808), bitwy pod Gettysburgiem – wskazuje na mapie etapy rozwoju terytorialnego StanówZjednoczonych w XIX w. – przedstawia przyczyny i skutki rozwoju terytorialnegoStanów Zjednoczonych w XIX w. – porównuje sytuacjęgospodarczą, społeczną i polityczną Północy |
Uczeń:
– ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych – ocenia skutki wojny secesyjnej |
||
2. ZjednoczenieWłoch i Niemiec | 1. Dwie koncepcje zjednoczenia Włoch
2. Piemont 3. Zjednoczenie Włoch 4. Powstanie Królestwa Włoskiego 5. Polityka Prus 6. Wojny Prus 7. Wojna 8. Komuna Paryska 9. Polacy |
Uczeń:
– zna daty: powstaniaKrólestwa Włoch (1861), ogłoszenia powstania II Rzeszy Niemieckiej (18 I 1871) – wymienia etapy jednoczenia Włoch – przedstawia skutki zjednoczenia Włoch |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: wyprawa „tysiąca czerwonych koszul”, risorgimento – zna daty: wojny Prus z Austrią (1866), wojny francusko–pruskiej (1870–1871) – identyfikuje postacie: CamillaCavoura, Wilhelma I, Napoleona III – wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Włoch odegrał Giuseppe Garibaldi – omawia etapy jednoczenia Niemiec – przedstawia przyczyny, przebieg – wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Niemiec odegrał Otto von Bismarck
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu komunardzi – zna daty: bitew pod Magentą – wskazuje na mapie etapy jednoczenia Włoch i Niemiec –omawia koncepcje zjednoczenia Włoch – opisuje przebieg procesu jednoczenia Włoch –wyjaśnia, dlaczego Piemont stał się ośrodkiem jednoczeniaWłoch –przedstawiakoncepcje zjednoczeniaNiemiec –omawiaskutki wojen Prus z Danią –przedstawia przyczyny, przebieg |
Uczeń:
– zna daty: powstania Niemieckiego Związku Celnego (1834),zawarcia sojuszu Piemontu – identyfikuje postacie:Wiktora Emanuela II, Jarosława Dąbrowskiego, Walerego Wróblewskiego – wskazuje okolicznościpowstania CzerwonegoKrzyża – wyjaśnia okoliczności powstania Austro– – przedstawia rolę Polaków w Komunie Paryskiej |
Uczeń:
– ocenia rolę Ottona von Bismarcka w procesie jednoczeniaNiemiec – ocenia metody stosowane przez Ottona Bismarcka,CamillaCavoura i Giuseppe Garibaldiego w procesie jednoczenia swoich państw – dostrzega najważniejsze podobieństwa
|
||
3. Kolonializm w XIX wieku | 1. Przyczyny ekspansji kolonialnej
2. Kolonizacja Afryki 3. Polityka kolonialna 4. Skutki polityki kolonialnej 5. Brytyjskie imperium kolonialne 6. Konflikty kolonialne
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu kolonializm – identyfikuje postać królowej Wiktorii – wymienia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: faktoria handlowa, Kompania Wschodnioindyjska – zna datę otwarcia Japonii na świat (1854) – wskazuje na mapie posiadłości kolonialne Wielkiej Brytanii – wymienia państwa, które uczestniczyły – przedstawia skutki ekspansji kolonialnej dla państw europejskichi mieszkańców terenów podbitych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: powstanie sipajów, powstanie Mahdiego, wojny opiumowe, wojny burskie,powstanie bokserów – wskazuje na mapie tereny świata, które podlegały kolonizacji pod koniec XIX w. –przedstawia proces kolonizacji Afryki – wymienia przyczyny konfliktów kolonialnych – wskazuje przykłady konfliktów kolonialnych |
Uczeń:
– zna daty: wybuchu pierwszej wojny opiumowej (1839),wybuchu powstania Mahdiego (1881) – przedstawia stosunek państw azjatyckich do ekspansji europejskiej – charakteryzuje kolonialne imperium Wielkiej Brytanii |
Uczeń:
– ocenia politykę mocarstw kolonialnych wobec podbitych ludów i państw |
||
4. Rozwój nowych ruchów
politycznych |
1. W stronę demokracji
2. Socjaliści 3. Nowe ideologie 4. Emancypacja kobiet 5. Prawa wyborcze
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: system republikański, partia polityczna, monarchia parlamentarna, demokratyzacja – wyjaśnia, na czym polegał proces demokratyzacji – wymienia nowe ruchy polityczne |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: socjaliści, socjaldemokracja, komuniści, chrześcijańska demokracja (chadecja), nacjonalizm, emancypantki, sufrażystki – identyfikuje postacie: Karola Marksa, Leona XIII – przedstawia założenia programowe socjalistów – charakteryzuje założenia programowe chrześcijańskiej demokracji – wyjaśnia, na czym polegał nowoczesny nacjonalizm – wymienia postulaty emancypantek |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: rewolucja proletariacka, społeczeństwo industrialne, Międzynarodówka, anarchizm, terror indywidualny, szowinizm, syjonizm – zna daty: powstania I Międzynarodówki (1864), ogłoszenia encykliki Rerum novarum (1891) – przedstawia cele – omawia różnice międzyzwolennikami socjaldemokracji – wyjaśnia, jakie okoliczności wpłynęły na narodziny ruchu emancypacji kobiet |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: solidaryzm społeczny, reformiści/rewizjoniści – zna datę ustanowienia 1 maja Świętem Pracy (1889) – przedstawia wpływ ideologii nacjonalizmu na kształtowanie się rożnych postaw wobec narodu i mniejszości narodowych – przedstawia okoliczności kształtowania się syjonizmu i jego założenia
|
Uczeń:
– porównuje systemyustrojowe w XIX– – ocenia następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego – ocenia metodystosowane przez anarchistów – ocenia poglądy emancypantek |
||
5. Postęp techniczny
i zmiany cywilizacyjne |
1. Rozwój nauk przyrodniczych
2. Rozwój medycyny 3. Rozwój komunikacji 4. Nowe środki transportu 5. Życie codzienne |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu teoria ewolucji – identyfikuje postacie: Karola Darwina,Marii Skłodowskiej–Curie – wymienia odkrycia naukowe, które wpłynęły na rozwój nauk przyrodniczych i medycznych – wskazuje wynalazki, które miały wpływ na życie codzienne |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu pasteryzacja – zna daty: ogłoszenia teorii ewolucji przez Karola Darwina (1859), przyznania Nagród Nobla dla Marii Skłodowskiej–Curie (1903 i 1911), pierwszego lotu samolotem (1903), wynalezienia telefonu (1876) – przedstawia założenia teorii ewolucji – omawia kierunki rozwoju medycyny – charakteryzuje rozwój komunikacji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu promieniotwórczość – zna daty: odkrycia promieni X (1895), budowy Kanału Sueskiego (1859–1869), budowy Kanału Panamskiego (1904–1914), pierwszego lotu sterowcem (1900), opatentowania fonografu (1878), wynalezienia gramofonu (1887) Guglielma Marconiego –wyjaśnia, jakie znaczenie miała budowa wielkich kanałów morskich – wyjaśnia, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie codzienne w XIX w. |
Uczeń:
– zna daty: wynalezieniaszczepionki przeciwko wściekliźnie (1885), odkrycia bakterii gruźlicy i cholery (1903) – wyjaśnia, jakie czynniki miały wpływ na spadek liczby zachorowań i śmiertelności w XIX w. |
Uczeń:
–ocenia znaczenierozpowszechnienia nowych środków transportu – ocenia znaczenie budowy Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla rozwoju komunikacji |
||
6. Kultura przełomu
XIX i XX wieku |
1. Literatura i prasa2. Sztuka i architektura 3. Kultura masowa 4. Upowszechnienie sportu
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kultura masowa, pozytywizm, impresjonizm – przedstawia cechy charakterystyczne kultury masowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: realizm, naturalizm, secesja – identyfikuje postacie: Auguste’a Comte’a, Charlesa Dickensa, Juliusza Verne’a,Lwa Tołstoja,Auguste’a Renoira, Auguste’a i Louisa Lumière – charakteryzuje nowe kierunki w sztuce i architekturze – wyjaśnia, czym charakteryzowało się malarstwo impresjonistów – wymienia idee, które miały rozwijać wśród młodych pokoleń igrzyska olimpijskie |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu historyzm – zna daty: początkówkina (1895), pierwszychnowożytnych igrzysk olimpijskich (1896) Edgara Degasa, Pierre’a de Coubertina – wyjaśnia, jakie cele społeczne przyświecały literaturze i sztuce przełomu wieków – przedstawia okoliczności upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. |
Uczeń:
– zna datę – wyjaśnia znaczenie terminu symbolizm, ekspresjonizm, futuryzm – wyjaśnia, w jaki sposób podglądy pozytywistów wpłynęły na literaturę i sztukę przełomu XIX i XX w. |
Uczeń:
– ocenia znaczenie kina dla rozwoju kultury masowej – ocenia zjawisko upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. |
||
Tajemnice sprzed wieków – Kim byli impresjoniści? | 1. Salon Odrzuconych
2. Impresjoniści na dworcu kolejowym 3. Impresja – wschód słońca |
Uczeń:
– wymienia cechy malarstwa impresjonistycznego |
Uczeń:
– wyjaśnia, w jakich okolicznościach powstało określenie impresjoniści – określa tematykę dzieł impresjonistów |
Uczeń:
– przedstawia okoliczności, w jakich powstał Salon Odrzuconych |
Uczeń:
– wyjaśnia, jaką rolępełnił Salon w życiu kulturalnym Francji w XIX w.
|
|||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU III | ||||||||
ROZDZIAŁ IV: ZIEMIE POLSKIEPO WIOŚNIE LUDÓW | ||||||||
1. Ziemie polskie przed powstaniem styczniowym | 1. Praca organiczna
2. Zabór austriacki 3. Odwilż posewastopolska 4. „Czerwoni” 5. Przyczyny powstania styczniowego 6. „Rewolucja moralna” |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: praca organiczna – zna datę manifestacji patriotycznych w Królestwie Polskim (1861) – identyfikuje postacie: Karola Marcinkowskiego,Hipolita Cegielskiego – wymienia założenia pracy organicznej – określa przyczyny powstania styczniowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: „czerwoni”, „biali”, autonomia,modernizacja – zna datę mianowania Aleksandra Wielopolskiego dyrektorem Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego (1861) – identyfikuje postacie: Dezyderego Chłapowskiego, Aleksandra II, Jarosława Dąbrowskiego, Aleksandra Wielopolskiego – wymienia przykłady realizacji programu pracy organicznej – wyjaśnia, na czym polegała autonomia galicyjska – przedstawia programy polityczne „białych” i „czerwonych” |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Bazar, odwilż (wiosna) posewastopolska – zna datę wprowadzenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1861) – identyfikuje postać Andrzeja Zamoyskiego – przedstawia proces polonizacji urzędów w Galicji – charakteryzuje odwilż posewastopolską w Królestwie Polskim – wyjaśnia, jaki cel stawiali sobie organizatorzy manifestacji patriotycznych – wskazuje różnicę |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu „rewolucja moralna” – zna daty: powstania Bazaru (1841), założenia Towarzystwa Rolniczego (1858) – identyfikuje postacie: Leopolda Kronenberga, Agenora Gołuchowskiego – wyjaśnia, jaką rolę pełniły manifestacje patriotyczne w przededniu wybuchu powstania – porównuje programy polityczne „czerwonych” |
Uczeń:
– ocenia postawy społeczeństwa polskiego wobec polityki zaborców – ocenia politykę Aleksandra Wielopolskiego |
||
2. Powstanie styczniowe | 1. Wybuch powstania
2. Przebieg powstania 3. Powstańcy styczniowi 4. Upadek powstania |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: branka, wojna partyzancka – zna daty: wybuchu powstania (22 I 1863),ukazu o uwłaszczeniu w Królestwie Polskim (III 1864) – identyfikuje postać Romualda Traugutta – wymienia przyczyny i okoliczności wybuchu powstania styczniowego – omawia rolę Romualda Traugutta w powstaniu styczniowym – wskazuje przyczyny upadku powstania styczniowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kosynierzy, Tymczasowy Rząd Narodowy – zna daty: ogłoszenia manifestu Tymczasowego Rządu Narodowego (22 I 1863), stracenia Romualda Traugutta (VIII 1864) – przedstawia reformy Aleksandra Wielopolskiego – charakteryzuje przebieg walk powstańczych – omawia okolicznościi skutki wprowadzenia dekretu o uwłaszczeniu w Królestwie Polskim |
Uczeń:
–wyjaśnia znaczenie terminu Komitet Centralny Narodowy – zna datę aresztowania Romualda Traugutta (IV 1864) – identyfikuje postacie:Ludwika Mierosławskiego,Mariana Langiewicza Teodora Berga – wskazuje na mapie zasięg działań powstańczych, tereny objęte działaniami dużych grup powstańczych – omawia cele programowe Tymczasowego Rządu Narodowego – charakteryzuje politykę władz powstańczych – wyjaśnia, jaką rolę w upadku powstania odegrała kwestia chłopska |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu: żuawi śmierci, państwo podziemne – zna daty: mianowania Aleksandra Wielopolskiego naczelnikiem Rządu Cywilnego (1862), objęcia dyktatury przez Mariana Langiewicza (III 1863) – identyfikuje postacie Zygmunta Sierakowskiego, Józefa Hauke–Bosaka, Stanisława Brzóski – przedstawia sposób organizacji konspiracyjnego państwa polskiego |
Uczeń:
– ocenia stosunek Aleksandra Wielopolskiego – ocenia postawy dyktatorów powstania styczniowego
|
||
3. Represje po powstaniu styczniowym |
1. Represje po upadku powstania styczniowego2. Rusyfikacja 3. Walka 4. Polacy 5. Powstanie zabajkalskie 6. Postawy wobec rusyfikacji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: rusyfikacja, pozytywiści – wymienia bezpośrednie represje wobec uczestników powstania styczniowego – przedstawia postawy Polaków
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: lojalizm, Kraj Przywiślański, „noc apuchtinowska” – identyfikuje postać Aleksandra Apuchtina – przedstawia politykę władz carskich wobec Królestwa Polskiego – charakteryzujeproces rusyfikacji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kibitka, tajne komplety, trójlojalizm – zna datę powstania Szkoły Głównej Warszawskiej (1862) – identyfikuje postać Michaiła Murawjowa – omawia walkę władz carskich z polskim Kościołem – charakteryzuje proces rusyfikacji na ziemiach zabranych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:Uniwersytet Latający,Towarzystwo Oświaty Narodowej, generał–gubernator – zna datę powstania zabajkalskiego (1866) – omawia rolę
|
Uczeń:
– ocenia politykę caratu wobec ludności polskiej – ocenia postawy Polaków w Królestwie Polskim wobec rusyfikacji
|
||
4. W zaborze pruskim i austriackim | 1. Germanizacja i kulturkampf
2. Antypolska polityka władz 3. Walka Polaków z germanizacją 4. Autonomia galicyjska 5. Stańczycy
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu germanizacja – zna datę protestu dzieci we Wrześni (1901) – identyfikuje postacie: Ottona von Bismarcka, Michała Drzymały – charakteryzuje politykę germanizacji – przedstawia postawy Polaków wobec germanizacji
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: autonomiakulturkampf,strajk szkolny, rugi pruskie, – zna daty: rozpoczęcia rugów pruskich (1885), strajku szkolnego w Wielkopolsce (1906) –identyfikuje postać Marii Konopnickiej –wyjaśnia, na czym polegała polityka kulturkampfu – opisuje przejawy polityki germanizacyjnej – wymienia instytucje autonomiczne w Galicji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Komisja Kolonizacyjna, Hakata – zna daty: wprowadzenia języka niemieckiego jako jedynego języka państwowego w Wielkopolsce (1876),powstaniaKomisji Kolonizacyjnej (1886), – identyfikuje postacie: Mieczysława Ledóchowskiego, Józefa Szujskiego – przedstawia postawę polskiego Kościoła wobec kulturkampfu – omawia działalność instytucji prowadzących politykę germanizacji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu stańczycy – zna daty: ogłoszeniatzw. noweli osadniczej(1904), wprowadzeniatzw. ustawy kagańcowej (1908) – identyfikuje postacie: Agenora Gołuchowskiego,Kazimierza Badeniego,Piotra Wawrzyniaka – przedstawia okoliczności nadania Galicji autonomii przez władze austriackie – wyjaśnia, jaką rolę w życiu Galicji odgrywali stańczycy |
Uczeń:
– ocenia postawy Polaków wobec polityki germanizacyjnej władz pruskich – ocenia znaczenie autonomii galicyjskiejdla rozwoju polskiego życia narodowego – ocenia poglądy stańczyków na problem polskich powstań narodowych |
||
5. Rozwój gospodarczy ziem polskich | 1. Przemiany gospodarcze ziem zaboru rosyjskiego
2. Pod panowaniem pruskim 3. Gospodarka Galicji 4. Łódź wielko–przemysłowa 5. Przemiany społeczne 6. Asymilacja Żydów 7. Przemiany cywilizacyjnena ziemiach polskich |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu emigracja zarobkowa – zna datę uwłaszczeniachłopów w zaborze rosyjskim (1864) – identyfikuje postać Hipolita Cegielskiego – wyjaśnia przyczyny i wskazuje kierunki emigracji zarobkowej Polaków pod koniec XIX w. – wskazuje na mapie okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: burżuazja, inteligencja, ziemieństwo – zna datę zniesienia granicy celnej z Rosją (1851) – identyfikuje postać Ignacego Łukasiewicza – wymienia grupy społeczne, które wykształciły się – opisuje okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim – omawia rozwój przedsiębiorczości Polaków w zaborze pruskim i wymienia jej przykłady – charakteryzuje rozwój gospodarczy Galicji – omawia przykłady przemian cywilizacyjnych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: asymilacja,spółdzielnie oszczędnościowo–pożyczkowe – zna datę zakończenia budowy kolei warszawsko–wiedeńskiej (1848) – identyfikuje postać Franciszka Stefczyka – przedstawia uwarunkowania rozwoju przemysłu – przedstawia rozwój przemysłu i rolnictwa w zaborze pruskim – omawia rozwój Łodzi jako miasta przemysłowego – omawia rozwój spółdzielczości – charakteryzuje przemiany społeczne na ziemiach polskich – wyjaśnia, na czym polegał proces asymilacji Żydów ijakie były jego skutki |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: haskala serwituty, famuły – zna datę pierwszego lotu samolotem na ziemiach polskich (1910) – porównuje rozwój gospodarczy ziem polskich trzech zaborów |
Uczeń:
– ocenia postawy Polaków wobec różnych problemów związanych |
||
6. Nowe ruchy polityczne na ziemiach polskich | 1. Ruch socjalistyczny na ziemiach polskich
2. Ruch narodowy 3. Rozwój ruchu ludowego
|
Uczeń:
– zna daty: powstania Polskiej Partii Socjalistycznej (1892), Stronnictwa Narodowo–Demokratycznego (1897), Polskiego Stronnictwa Ludowego (1903) – identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wincentego Witosa – wskazuje partie należące do ruchu socjalistycznego, narodowego – wymienia założenia programowePolskiej Partii Socjalistycznej, Stronnictwa Narodowo– |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu solidaryzm narodowy – zna daty: powstaniaWielkiego Proletariatu (1882), Polskiej Partii Socjaldemokratycznej Galicji i Śląska (1897) – identyfikuje postacie: Ludwika Waryńskiego, Stanisława Wojciechowskiego, Ignacego Daszyńskiego – przedstawia cele ruchu robotniczego –charakteryzuje program nurtu niepodległościowego w polskim ruchu socjalistycznym – omawia założenia programowe ruchu narodowego – charakteryzuje program ruchu ludowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: endencja, internacjonalizm – identyfikuje postacie: Bolesława Limanowskiego, Róży Luksemburg, Juliana Marchlewskiego, Franciszka Stefczyka – omawia okoliczności narodzin ruchu robotniczego na ziemiach polskich – charakteryzuje program nurtu rewolucyjnego – wyjaśnia, dlaczego polski ruch ludowy powstał i rozwinął się w Galicji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: program brukselski, program paryski – zna daty powstania Socjaldemokracji Królestwa Polskiego (1893), Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (1900), Ligi Narodowej (1893), Stronnictwa Ludowego (1895) – identyfikuje postacie Stanisława Stojałowskiego, Marii i Bolesława Wysłouchów – porównuje założeniaprogramowe PPS |
Uczeń:
– wyjaśnia, jaki wpływ miała działalność partii politycznych na postawy Polaków pod zaborami – ocenia skalę realizacji haseł polskich partii politycznych w XIX |
||
7. Organizacje niepodległościowe na początku XX wieku |
1. Rewolucja 1905 roku na ziemiach polskich2. Powstanie łódzkie 3. Działalność polskich partii politycznych 4. Skutki rewolucji 5. Działania organizacji Bojowej PPS 6. Orientacje polityczne Polaków 7. Organizacje niepodległościowe |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: orientacja prorosyjska, orientacja proaustriacka,krwawa niedziela – zna datę rewolucji 1905–1907 – identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego – omawia skutki rewolucji 1905–1907 na ziemiach polskich – charakteryzuje orientację proaustriacką |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: strajk powszechny, Organizacja Bojowa PPS, organizacja paramilitarna – zna daty krwawej niedzieli (22 I 1905), powstania Związku Walki Czynnej (1908) – identyfikuje postacie: Kazimierza Sosnkowskiego, Władysława Sikorskiego – wymienia przyczyny rewolucji 1905–1907 w Rosji i Królestwie Polskim – przedstawia przebieg rewolucji 1905–1907 w Królestwie Polskim – przedstawia działania Organizacji Bojowej PPS – wymienia polskie organizacje niepodległościowe działające pod zaborami |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Duma Państwowa, Macierz Szkolna, strajk szkolny – zna daty:powstaniałódzkiego (I–VI 1905), powstania Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912) – wskazuje na mapie ośrodki wystąpień robotniczych w czasie rewolucji 1905–1907 – omawia przebieg powstania łódzkiego – opisuje działalność polskich partii politycznych w czasie rewolucji 1905–1907 – przedstawia okoliczności ukształtowania się orientacji politycznych Polaków na początki XX w. |
Uczeń:
– zna daty: podziału na PPS–Frakcję Rewolucyjną i PPS– – identyfikuje postać Józefa Mireckiego – porównuje założenia programowe orientacji niepodległościowych do 1914 r. |
Uczeń:
– ocenia stosunek polskich partii politycznych do rewolucji 1905–1907 – ocenia postawy Polaków w przededniu nadciągającego konfliktu międzynarodowego |
||
Tajemnice sprzed wieków – Jak działała Organizacja Bojowa PPS? | 1. Pierwsze wystąpienie zbrojne
2. Broń 3. Rozwój Organizacji Bojowej PPS 4. Jak uwolniono więźniów politycznych? 5. Akcja czterech premierów |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Organizacja Bojowa PPS – identyfikuje postać Józefa Piłsudskiego – wyjaśnia cele, |
Uczeń:
– zna datę powstania Organizacji Bojowej PPS (1904) – opisuje udział Organizacji Bojowej PPS w rewolucji 1905–1907 w Królestwie Polskim |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: „akcje dynamitowe”, „krwawa środa” – identyfikuje postacie: Walerego Sławka, Tomasza Arciszewskiego – przedstawia okoliczności pierwszegozbrojnego wystąpienia Organizacji Bojowej PPS |
Uczeń:
– zna daty: „krwawej środy” (1906), napadu na pociąg pod Bezdanami (1908) – identyfikuje postacie: Stefana Okrzei, Aleksandra Prystora – omawia na wybranych przykładachdziałalność Organizacji Bojowej PPS |
Uczeń:
– omawia strukturę organizacyjną Organizacji Bojowej PPS – ocenia skuteczność działań Organizacji Bojowej PPS |
||
8. Kultura polska na przełomie XIX i XX wieku |
1. Kultura narodowa Polaków
2. Polski pozytywizm 3. Rola historii 4. Malarstwo historyczne 5. Kultura Młodej Polski 6. Początki kultury masowej 7. Sztuka polska przełomu |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: pozytywizm, praca organiczna, praca u podstaw,Młoda Polska – identyfikuje postacie:Henryka Sienkiewicza, Elizy Orzeszkowej, Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Marię Konopnicką, Jana Matejkę – wyjaśnia, na czym polegała literatura – podaje przykłady literatury i malarstwa tworzonego ku pokrzepieniu serc
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: modernizm,pozytywizmwarszawski – identyfikuje postacie:Juliusza i Wojciecha Kossaków, Artura Grottgera, Józefa Ignacego Kraszewskiego,Stanisława Wyspiańskiego, Stefana Żeromskiego – wyjaśnia, dlaczego Galicja stała się centrum polskiej nauki i kultury – przedstawia hasła pozytywistów warszawskich – omawia realizację haseł pracy u podstaw – charakteryzuje kulturę Młodej Polski – wymienia cechy kultury masowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: literatura postyczniowa,skauting – zna daty: otwarcia Polskiej Akademii Umiejętności (1873), powołaniaTowarzystwo Oświaty Ludowej (1872), utworzenia Polskiej Macierzy Szkolnej (1906) – identyfikuje postacie:Aleksandra Świętochowskiego,Stanisława Przybyszewskiego, Jana Kasprowicza – wyjaśnia wpływ poglądów pozytywistycznych na rozwój literatury – wyjaśnia, jaką rolę miałopopularyzowaniehistorii wśród Polaków pod zaborami |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: cyganeria, ogródki jordanowskie, neoromantyzm – identyfikuje postacie:Wojciecha Gersona, Artura Górskiego, Kazimierza Prószyńskiego, Henryka Jordana, Andrzeja Małkowskiego – wyjaśnia, jaki wpływ na przemiany światopoglądowe miała klęska powstania styczniowego |
Uczeń:
– charakteryzuje sztukę polską przełomu XIX i XX w. – ocenia skuteczność tworzenia literatury
|
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU IV | ||||||||
ROZDZIAŁ V: I WOJNA ŚWIATOWA | ||||||||
1. Świat na drodzeku wojnie światowej |
1. Nowe mocarstwa
2. Konflikty między europejskimi mocarstwami 3. Konflikty kolonialne 4. Wyścig zbrojeń 5. Rywalizacja na morzach 6. Wojna rosyjsko– 7. Konflikty |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: trójprzymierze/państwa centralne, trójporozumienie/ententa, aneksja – zna daty: zawarcia trójprzymierza (1882), powstania trójporozumienia (1907) – wskazuje na mapie państwa należące – wskazuje cele trójprzymierza – wyjaśnia, na czym polegał wyścig zbrojeń |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: pacyfizm, kocioł bałkański – zna daty:wojny rosyjsko–japońskiej (1904–1905), I wojny bałkańskiej (1912), – wskazuje na mapie państwa, które bałkańskich zdobyły największe tereny – omawia przyczyny narastania konfliktów między europejskimi mocarstwami – przedstawia przejawy rywalizacji mocarstw na morzach i oceanach – wyjaśnia, jakdoszło do wybuchu wojny rosyjsko– |
Uczeń:
– zna daty: podpisania układu rosyjsko–francuskiego (1892), podpisania porozumienia francusko–brytyjskiego (1904), podpisania porozumienia rosyjsko–brytyjskiego (1907), bitwy pod Cuszimą (1905) – wyjaśnia, jaki wpływ na ład światowy miało powstanie nowych mocarstw – opisuje okolicznościpowstania trójprzymierza – omawia przebiegwojny rosyjsko– – przedstawia przyczyny i skutki |
Uczeń:
– zna daty: wojny rosyjsko–tureckiej (1877–1878), kongresu berlińskiego (1878), aneksji Bośni – przedstawia wpływ konfliktów kolonialnych na sytuację w Europie – opisuje sytuację na Bałkanach w drugiej połowie XIX w. |
Uczeń:
– ocenia wpływ konfliktów kolonialnych na sytuację w Europie – ocenia wpływ konfliktów bałkańskichna zaostrzenie sytuacji międzynarodowej |
||
2. Na frontach I wojny światowej | 1. Wybuch I wojny światowej2. Wojna na morzach 3. Walki na zachodzie Europy 4. Walki 5. Wojna pozycyjna 6. Koniec Wielkiej Wojny 7. Kapitulacja Niemiec |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Wielka Wojna, front – zna daty: I wojny światowej (1914–1918), podpisania kapitulacji przez Niemcy w Compiègne (11 XI 1918) – wymienia cechy charakterystyczne prowadzenia |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: ultimatum, wojna błyskawiczna, wojna pozycyjnanieograniczona wojna podwodna, – zna daty: zamachu w Sarajewie (28 VI 1914), przyłączenia się Włoch do ententy (1915), ogłoszenia nieograniczonej wojny podwodnej (1917), podpisania traktatu brzeskiego (3 III 1918) – wskazuje na mapiepaństwa europejskie walczące w Wielkiej Wojnie po stronie ententy i państw centralnych – przedstawia okoliczności wybuchu Wielkiej Wojny – wyjaśnia, jaki wpływ na przebieg wojny miało wprowadzenie nowych rodzajów broni – wskazuje przyczyny klęski państw centralnych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu U–Boot – zna daty:wypowiedzenia wojny Serbii przez Austro–Węgry (28 VII 1914), bitwy nad Marną – identyfikuje postacie:Franciszka Ferdynanda Habsburga, Karola I Habsburga, Wilhelma II, Paula von Hindenburga – przedstawia proces kształtowania się bloku państw centralnych i państw ententy – przedstawia okoliczności kapitulacji państw centralnych |
Uczeń:
– zna daty: przyłączenia się Japonii do ententy (1914), przyłączenia się Turcji do państw centralnych (1914), bitwy o Gallipoli (1915), przyłączenia się Bułgarii do państw centralnych (1915),zatopienia Lusitanii (1915), bitwy nad Sommą (1916),bitwy jutlandzkiej (1916), przyłączenia się Grecji do ententy (1917), buntu marynarzy w Kilonii (XI 1918) – wyjaśnia, jaki wpływ na losy wojny miała sytuacja wewnętrzna – opisuje przebieg walk na froncie zachodnim – przedstawia przebieg walk |
Uczeń:
– ocenia skutki ogłoszenia przez Niemcy nieograniczonej wojny podwodnej – omawia przebieg wojny na morzach – ocenia skutki zastosowania przez Niemcy gazów bojowych |
||
Tajemnice sprzed wieków – Jakie były początki czołgów? | 1. Pierwsze „zbiorniki”
2. Pierwsze czołgi 3. Powstanie sił pancernych 4. Walka w czołgach |
Uczeń:
|
Uczeń:
– wymienia zalety |
Uczeń:
– wymienia przykłady zastosowania czołgów w czasie – wyjaśnia okoliczności narodzin broni pancernej |
Uczeń:
– przedstawia okoliczności powstania brytyjskich sił pancernych i określa ich wartość bojową |
Uczeń:
– ocenia użyteczność czołgów w prowadzeniu działań wojennych |
||
3. I wojna światowa na ziemiach polskich |
1. Walki na froncie wschodnim2. Zniszczenia wojenne na ziemiach polskich 3. U boku państw centralnych 4. Formacje polskie 5. Wojsko polskie |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Legiony Polskie – zna datę sformowania Legionów Polskich (1914) – identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego – przedstawia okoliczności, |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kryzys przysięgowy, Polska Organizacja Wojskowa – zna daty: powstania Kompanii Kadrowej (1914), bitwy pod Gorlicami (1915), kryzysu przysięgowego (VII 1917), powstania Polskiej Organizacji Wojskowej (1914) – wskazuje na mapierejony walk Legionów Polskich – omawia udział polskich formacji zbrojnych u boku państw centralnych – wyjaśnia, jak zaborcy w czasie |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:Legion Puławski, Błękitna Armia – zna daty: bitwy pod Tannenbergiem (VIII 1914), bitwy pod Kostiuchnówką (1916), bitwy pod Rokitną (1915), bitwypod Kaniowem (1918) – identyfikuje postać Józefa Hallera – wskazuje na mapiepodział ziem polskich w 1915 r. – przedstawiagenezę i organizacje Legionów Polskich – wyjaśnia, jakie znaczenie dla sprawy niepodległości Polskimiała działalność Polskiej Organizacji Wojskowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu wojna manewrowa – zna daty:wkroczenia Kompanii Kadrowej do KrólestwaPolskiego (6 VIII 1914),powstania Komitetu Narodowego Polskiego w Warszawie (1914),powstania Naczelnego Komitetu Narodowego (1914), powstania Legionu Puławskiego (1914) powstania Komitetu Narodowego Polskiego w Lozannie (1917) – opisuje przebieg działań wojennych na froncie wschodnim – przedstawia okoliczności utworzenia wojska polskiego we Francji |
Uczeń:
– porównuje taktykę prowadzenia działań na froncie wschodnim i zachodnim – ocenia sposób traktowania ziem polskich przez zaborców w czasie – ocenia wkład Legionów Polskich |
||
4. Rewolucje w Rosji | 1. Rewolucja lutowa
2. Okres dwuwładzy 3. Rosyjskie stronnictwa polityczne 4. Przewrót bolszewicki 5. Wojna domowa 6. Armia Czerwona 7. Rosja |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: rewolucja lutowa, rewolucja październikowa – zna daty: wybuchu rewolucji lutowej – identyfikuje postać Włodzimierza Lenina – wymienia przyczyny i skutki rewolucji lutowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: bolszewicy, Rada Komisarzy Ludowych, Armia Czerwona, łagry – zna daty:wojny domowej w Rosji (1919–1922), powstania ZSRS – identyfikuje postać Mikołaja II – wskazuje na mapie miejsce wybuchu rewolucji lutowej oraz ośrodki, które zapoczątkowały rewolucje październikową – przedstawia okoliczności wybuchu rewolucji październikowej – charakteryzuje sytuację w Rosji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: dwuwładza,Rząd Tymczasowy, biała gwardia, Czeka, dyktatura proletariatu,tezy kwietniowe – zna daty obalenia caratu przez Rząd Tymczasowy (15 III 1917),ogłoszenia tez kwietniowych przez Lenina (IV 1917)zamordowania rodziny carskiej (VII 1918) – identyfikuje postacie:Feliksa Dzierżyńskiego, Lwa Trockiego – omawia sytuację wewnętrzną w Rosji w czasie I wojny światowej – określa przyczyny, omawia przebieg
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: eserowcy,mienszewicy, kadeci – zna daty: powstania Rady Komisarzy Ludowych (XI 1917), ogłoszenia konstytucji (VII 1918) – identyfikuje postacie: Aleksandra Kiereńskiego, Grigorija Rasputina – wymienia rosyjskie stronnictwa polityczne i przedstawia ich założenia programowe – omawia przebieg rewolucji lutowej – omawia losy rodziny carskiej |
Uczeń:
– charakteryzuje okres dwuwładzy – ocenia skutki przewrotu bolszewickiego |
||
5. Sprawa polska w czasie I wojny światowej |
1. Państwa zaborcze a sprawa polska2. Akt 5 listopada 3. Sprawa polska 4. Polacy na konferencji paryskiej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Akt 5 listopada (manifest dwóch cesarzy) – zna daty: wydania manifestu dwóch cesarzy (5 XI 1916), podpisania traktatu wersalskiego – identyfikuje postacie: Ignacego Jana Paderewskiego, Romana Dmowskiego – wymienia postanowienia Aktu 5 listopada – wymienia postanowienia konferencji wersalskiej w sprawie polskiej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Rada Regencyjna – zna datę programu pokojowego prezydenta Wilsona (8 I 1918) – identyfikuje postacie: Thomasa Woodrowa Wilsona, Władysława Grabskiego – przedstawia stosunek państw centralnych do sprawy polskiej – omawia sprawę polską w polityce państw ententy |
Uczeń:
– zna daty:ogłoszeniaodezwy cara Mikołaja II (1916),powstania Rady Regencyjnej (1917), odezw Rządu Tymczasowego – identyfikuje postacie:Aleksandra Kakowskiego, Zdzisława Lubomirskiego, Józefa Ostrowskiego, Georgesa Clemenceau,Davida Lloyda George’a – omawia udział delegacji polskiej |
Uczeń:
– zna datęogłoszenia odezwy Mikołaja Romanowa do Polaków (VIII 1914) – identyfikuje postacieMikołaja Mikołajewicza, Karla Kuka, Hansa von Beselera – przedstawia zależności międzysytuacją militarną państw centralnych |
Uczeń:
– ocenia, jakie znaczenie dla Polaków miał Akt 5 listopada i program pokojowy prezydenta Wilsona |
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU V | ||||||||
ROZDZIAŁ VI: ŚWIAT W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM | ||||||||
1. Świat po I wojnie światowej |
1. Ład wersalski
2. Zniszczenia 3. Nowy układ sił w Europie 4. Liga Narodów 5. Wielki kryzys gospodarczy |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Wielka Czwórka, Liga Narodów, wielki kryzys gospodarczy – zna daty: podpisaniatraktatu wersalskiego (28 VI 1919), powstania Ligi Narodów (1920) – wskazuje na mapie państwa europejskie decydujące o ładzie wersalskim – wymienia postanowienia traktatu wersalskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: demilitaryzacja,ład wersalski, czarny czwartek, New Deal – zna daty: obrad konferencji paryskiej (XI 1918–VI 1919), układu w Locarno (1925), czarnego czwartku (24 X 1929), wprowadzenia New Deal (1933) – identyfikuje postać Franklina Delano Roosevelta – wskazuje na mapie państwa powstałe – przedstawia zniszczenia i straty po I wojnie światowej – wyjaśnia cel powstania Ligi Narodów – charakteryzuje przejawy wielkiego kryzysu gospodarczego i sposoby radzenia sobie z nim |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: plebiscyt, europeizacja, wolne miasto, mały traktat wersalski – zna daty: podpisania traktatów z Austrią (1919) i Węgrami (1920) oraz traktatu z Turcją (1920) – identyfikuje postać Kemala Mustafy – wskazuje na mapie zmiany terytorialne wynikające z traktatu wersalskiego – charakteryzuje układ sił w powojennejEuropie – przedstawia zasady, na jakich opierał się ład wersalski – charakteryzuje działalność Ligi Narodów – wskazuje przyczyny wielkiego kryzysu gospodarczego –omawia skutki wielkiego kryzysu gospodarczego |
Uczeń:
– zna daty: wstąpienia Niemiec do Ligi Narodów (1926), wstąpienia ZSRS do Ligi Narodów (1934) – omawia postanowienia pokojów podpisanych z dawnymi sojusznikami Niemiec – wyjaśnia, jaką rolę w podważeniu ładu wersalskiego odegrał układ w Locarno
|
Uczeń:
– ocenia skuteczność funkcjonowania ładu wersalskiego – ocenia wpływ wielkiego kryzysu gospodarczego na sytuację polityczną w Europie |
||
2. Narodziny faszyzmu | 1. Włochy po I wojnie światowe2. Rządy faszystów we Włoszech 3. Nazizm 4. Republika weimarska 5. Przejęcie władzy przez Hitlera 6. Społeczeństwo III Rzeszy 7. Zbrodnie nazistów 8. Faszyzm i autorytaryzmw innych państwach europejskich |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: faszyzm, marsz na Rzym, narodowy socjalizm (nazizm),antysemityzm,obóz koncentracyjny, führer – zna daty: marszu na Rzym (1922), przejęcia przez Adolfa Hitlera funkcji kanclerza (I 1933) – identyfikuje postacie: Benita Mussoliniego, Adolfa Hitlera – charakteryzuje ideologię faszystowską – charakteryzuje ideologię nazistowską
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: „czarne koszule”, ustawy norymberskie, autorytaryzm, totalitaryzm – zna datęprzyjęcia ustaw norymberskich (1935) – identyfikuje postać Josefa Goebbelsa – wskazuje na mapie Europy państwa demokratyczne, totalitarne – opisuje okolicznościprzejęcia władzy przez Benita Mussoliniego i Adolfa Hitlera – charakteryzuje politykę nazistów wobec Żydów |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: pakty laterańskie, noc długichnoży, noc kryształowa – zna daty: przejęcia przez Benita Mussoliniego funkcji premiera (1922), funkcjonowania Republiki Weimarskiej (1919–1933), powstania paktów laterańskich (1929), przejęcia pełnej władzy w Niemczech przez Adolfa Hitlera (VIII 1934), nocy kryształowej (1938) – przedstawia sytuacjęNiemiec po zakończeniu I wojny światowej – wyjaśnia, w jaki sposób naziści kontrolowali życie obywateli |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: korporacja,system monopartyjny,pucz, indoktrynacja – zna daty: powstania Związków Włoskich Kombatantów (1919),puczu monachijskiego (1923), powstania Narodowej Partii Faszystowskiej (1921), podpalenia Reichstagu (II 1933) – identyfikuje postacie:Piusa XI, Alfreda Rosenberga – przedstawia sytuację Włoch – omawia przyczyny popularności faszystówwe Włoszech i nazistów w Niemczech |
Uczeń:
– wyjaśnia, dlaczego w Europie zyskały popularność rządy autorytarne – ocenia zbrodniczą politykę nazistów – ocenia wpływ polityki prowadzonej przez Benita Mussoliniego |
||
Tajemnice sprzed wieków –W jaki sposób Niemcy odbudowali swoją armię? | 1. Decyzje konferencji paryskiej
2. Czołgi jako ciągniki rolnicze 3. Szkolenie żołnierzy 4. Współpraca |
Uczeń:
– zna datę zawarcia układu w Rapallo (1922) – wymienia postanowienia traktatu wersalskiegodotyczące armii niemieckiej |
Uczeń:
– przedstawia sposoby łamania przez Niemcypostanowieńtraktatuwersalskiego dotyczących wojska – opisuje współpracę niemiecko–radziecką w dziedzinie militarnej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu: Reichswehra – zna datę wypowiedzenia przez Niemcy klauzul militarnych traktatu wersalskiego (1935) |
Uczeń:
– omawia proces szkolenia żołnierzy na potrzeby przyszłej armii niemieckiej – przedstawia rozwój niemieckiej broni pancernej |
Uczeń:
– ocenia wojskową współpracę między Niemcami a ZSRS |
||
3. ZSRS – imperiumkomunistyczne | 1. Rozwój terytorialny Rosji Radzieckieji ZSRS w okresie międzywojennym
2. Rządy Józefa Stalina 3. Propagandowy wizerunek Stalina 4. Gospodarka ZSRS 5. Zbrodnie komunistyczne do 1939 roku 6. Głód na Ukrainie 7. Relacje ZSRS––Niemcy do 1939 roku |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: stalinizm, kult jednostki – zna daty: utworzeniaZSRS (30 XII 1922), paktu Ribbentrop–Mołotow (23 VIII 1939) – identyfikuje postać Józefa Stalina – wyjaśnia, w jaki sposób w ZSRS realizowano kult jednostki – wymienia cechy charakterystyczne państwa stalinowskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Nowa Ekonomiczna Polityka,wielka czystka, NKWD, łagier – zna daty: ogłoszenia NEP (1921), układu w Rapallo (1922) – identyfikuje postacie: Lwa Trockiego,Wiaczesława Mołotowa,Joachima Ribbentropa – opisuje metody stosowane przez Józefa Stalina w celu umocnienia swoich wpływów – wymienia zbrodniekomunistyczne do 1939 r. – omawia relacje między ZSRS a Niemcami do 1939 r. |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: kołchoz, Gułag, kolektywizacjarolnictwa, gospodarka planowa – zna daty: kolektywizacji rolnictwa (1928), głodu na Ukrainie (1932–1933), wielkiej czystki (1936–1938), represji wobec Polaków w ZSRS (1937–1938) – wskazuje na mapieobszar głodu w latach 1932–1933 – omawia reformy gospodarcze Józefa Stalina – omawia okoliczności przejęcia władzy przez Józefa Stalina |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: komunizm wojenny, sowchoz – wskazuje na mapienajwiększe skupiska łagrów – przedstawia rozwój terytorialnyRosji Sowieckiej i ZSRS – wyjaśnia, dlaczego system komunistyczny w ZSRS jest oceniany jako zbrodniczy – charakteryzuje politykę gospodarczą w Rosji Sowieckiej po zakończeniu
|
Uczeń:
– ocenia politykę Stalina wobec przeciwników – ocenia skutki reform gospodarczych wprowadzonych – ocenia zbrodniczą politykę komunistów do 1939 r.
|
||
4. Kultura i zmiany społecznew okresie międzywojennym |
1. Społeczne skutki I wojny światowej
2. Wpływ mass mediów na społeczeństwa 3. Komunikacja 4. Nowe trendy w architekturze i sztuce 5. Sztuka filmowa 6. Zmiany społeczne wdwudziestoleciu międzywojennym 7. Przemiany |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: mass media, propaganda – wymienia rodzaje mass mediów – przedstawia społeczne skutki |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu indoktrynacja – zna datę przyznania prawa wyborczego kobietom w Polsce (1918) – przedstawia rozwój środków komunikacji w okresie międzywojennym – wyjaśnia, dlaczego sztuka filmowa cieszyła się coraz większą popularnością – wymienia nowe nurty w architekturze i sztuce |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: modernizm, funkcjonalizm – zna datę pierwszej audycji radiowej (1906) – wyjaśnia, jakie cele przyświecały nowym trendom w architekturze i sztuce – charakteryzuje zmiany społeczne |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: dadaizm, surrealizm,futuryzm – zna datę pierwszego wręczenia Oscarów (1929) – wyjaśnia i ocenia wpływ mass mediów na społeczeństwo |
Uczeń:
– ocenia wpływ mass mediów na rozwój propagandy – ocenia zmiany, jakie zaszły |
||
5. Świat na drodzeku II wojnie światowej |
1. Militaryzacja Niemiec i powstanie osi Berlin–Rzym––Tokio
2. Anschluss Austrii 3. Wojna domowa w Hiszpanii 4. Układ monachijski 5. i kolejne zdobycze niemieckie Ekspansja Japonii |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu: aneksja, Anschluss,oś Berlin– –Rzym–Tokio (państwa osi) – zna daty: Anschlussu Austrii (III 1938), aneksji Czech i Morawprzez III Rzeszę (III 1939) – identyfikuje postacie: Benita Mussoliniego, Adolfa Hitlera – wskazuje na mapie państwa europejskie, które padły ofiarą agresji Niemiec – wymienia cele, jakie przyświecały państwom totalitarnymw polityce zagranicznej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: appeasement, remilitaryzacja – zna daty: remilitaryzacji Nadrenii (1936), wojny domowej w Hiszpanii (1936–1939),ataku Japonii na Chiny (1937), konferencji – identyfikuje postać Francisco Franco – przedstawia przyczynyi skutki wojny domowej – przedstawia przyczyny Anschlussu Austrii – wymienia postanowienia konferencji – charakteryzuje kolejne etapy podboju Europy przez Adolfa Hitlera do sierpnia 1939 r. |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu państwo marionetkowe – zna daty:przywrócenia powszechnej – identyfikuje postać Neville’a Chamberlaina – przedstawia proces militaryzacji Niemiec – wymienia strony walczące ze sobą – omawia okoliczności zwołania konferencji monachijskiej – przedstawia skutki decyzji podjętych – charakteryzuje sytuację w Europie pod koniec lat 30. XX w. |
Uczeń:
– zna daty: aneksji Mandżurii przez Japonię (1931),podboju Libii przez Włochy (1932), wojny włosko–abisyńskiej (1935–1936), zajęcia Albanii przez Włochy (1939),zbombardowania Guerniki (1937), proklamowania niepodległości Słowacji (III 1939) – identyfikuje postacie:ÉdouardaDaladiera, Józefa Tiso – wyjaśnia wpływ polityki appeasementuna politykę zagranicznąNiemiec – charakteryzuje włoską ekspansję terytorialną do 1939 r. – wyjaśnia przyczyny i skutki ekspansji Japonii na Dalekim Wschodzie |
Uczeń:
– ocenia postawę polityków państw zachodnich – ocenia skutki politykiappeasementudlaEuropy |
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VI | ||||||||
ROZDZIAŁ VII: POLSKA W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM | ||||||||
1. Odrodzenie Rzeczypospolitej | 1. Sytuacja międzynarodowa
2. Pierwsze ośrodki władzy 3. Odzyskanie niepodległości 4. 11 listopada 5. Rząd Jędrzeja Moraczewskiego |
Uczeń:
– zna daty:przekazania władzy wojskowej JózefowiPiłsudskiemuprzez Radę Regencyjną – identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego – wymienia pierwsze ośrodki władzy – omawia okoliczności przejęcia władzy przez Józefa Piłsudskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Tymczasowy Naczelnik Państwa – zna datę:powołania rządu Jędrzeja Moraczewskiego – identyfikuje postacie: Ignacego Daszyńskiego, Jędrzeja Moraczewskiego, Ignacego Jana Paderewskiego – określa zasięg wpływów pierwszych ośrodków władzy –opisuje działania pierwszych rządów polskich po odzyskaniu niepodległości – omawia dążenia władz polskich do uzyskania przez Polskę uznania międzynarodowego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu unifikacja – zna daty:powstaniaTymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (7 XI 1918), powstaniaNaczelnej Rady Ludowej – przedstawia sytuację międzynarodową jesienią 1918 r. – wyjaśnia, w jaki sposób sytuacja międzynarodowa, która zaistniała |
Uczeń:
– zna daty: powstania Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego (19 X 1918), powstaniaPolskiej Komisji Likwidacyjnej Galicji – przedstawia założenia programowe pierwszych ośrodkówwładzy |
Uczeń:
– ocenia polityczne starania Polaków – ocenia rolę, jaką odegrał Józef Piłsudski w momencie odzyskania niepodległości |
||
2. Walka o granicę wschodnią |
1. Koncepcje granicy wschodniej
2. Konflikt polsko- 3. Orlęta Lwowskie 4. Wyprawa kijowska 5. Ofensywa bolszewików 6. Bitwa Warszawska i nadniemieńska 7. Pokój ryski 8. Polsko- |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu: „cud nad Wisłą” – zna daty: Bitwy Warszawskiej (15 VIII 1920), pokoju w Rydze (18 III 1921) – wskazuje na mapie granicę wschodnią ustaloną w pokoju ryskim – przedstawia postawy Polaków wobec zagrożenia niepodległości ze strony bolszewików – wymienia postanowienia pokoju ryskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: koncepcja inkorporacyjna, koncepcja federacyjna,Rada Obrony Państwa„bunt” Żeligowskiego – zna daty:bitwy nadniemeńskiej – identyfikuje postacie:Romana Dmowskiego, Józefa Piłsudskiego, Lucjana Żeligowskiego, Wincentego Witosa, Michaiła Tuchaczewskiego – omawia koncepcje polskiej granicy wschodniej – wskazuje na mapie miejsca bitew stoczonych z Rosjanami w 1920 r. – omawia przebieg Bitwy Warszawskiej – przedstawia, w jaki sposób Polska przyłączyła ziemię wileńską |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu linia Curzona – zna daty: układu – identyfikuje postacie:Symona Petlury, Tadeusza Rozwadowskiego,Władysława Sikorskiego, Siemiona Budionnego – wskazuje na mapie tereny zajęte przez Armię Czerwoną – porównuje koncepcjęinkorporacyjną – opisuje przebieg ofensywy bolszewickiej w 1920 r. – przedstawia przebieg i skutki kontrofensywy polskiej w 1920 r. |
Uczeń:
– zna daty:utworzeniaZachodnioukraińskiejRepubliki Ludowej(X/XI 1918), polskiej ofensywy wiosennej (1919), powstaniaTymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski (VII 1920), przekazania Wilna przez bolszewików Litwinom (VII 1920), bitwy pod Zadwórzem (1920), bitwy pod Komarowem – identyfikuje postacie: Feliksa Dzierżyńskiego,Juliana Marchlewskiego – przedstawia przyczyny i przebieg konfliktu polsko- – omawia okolicznościpodjęcia przez wojska polskie wyprawy kijowskiej i jej skutki |
Uczeń:
– ocenia postawę Polaków wobec ekspansji ukraińskiej w Galicji Wschodniej – ocenia postanowienia pokoju ryskiego
|
||
Tajemnice sprzed wieków – Jak doszło do „cudu nad Wisłą”? | 1. Mobilizacja społeczeństwa
2. Przygotowanie kontruderzenia 3. „Cud nad Wisłą” |
Uczeń:
– identyfikuje postać Józefa Piłsudskiego – wyjaśnia, dlaczego Bitwę Warszawską nazwano „cudem nad Wisłą” |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: mobilizacja – zna datę opracowania planu Bitwy Warszawskiej(5/6 VIII 1920) – omawia plany strategiczne wojsk polskich przed Bitwą Warszawską |
Uczeń:
– identyfikuje postacie: WładysławaSikorskiego, Tadeusza Rozwadowskiego – przedstawia postaci, które miały wpływ na wynik Bitwy Warszawskiej |
Uczeń:
– identyfikuje postacie Maxime’a Weyganda, Józefa Hallera, Edgara Vincenta lorda d’Abernona – charakteryzuje spór o autorstwo zwycięstwa Polaków w Bitwie Warszawskiej |
Uczeń:
– ocenia postawy Polaków wobec zagrożenia niepodległości ze strony bolszewików – ocenia spór wokół autorstwa planu Bitwy Warszawskiej |
||
3. Kształtowanie się granicyzachodniej i południowej |
1. Powstanie wielkopolskie
2. Ustalenie północnej granicy 3. Zaślubiny 4. Wolne Miasto Gdańsk 5. Pierwsze 6. Trzecie powstanie śląskie 7. Konflikt polsko-
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu plebiscyt – zna datę wybuchu powstania wielkopolskiego – wskazuje na mapie obszar Wolnego MiastaGdańska,obszary plebiscytowe – wymienia wydarzenia,które miały wpływna kształt zachodniej granicy państwa polskiego – wyjaśnia, jakie znaczenie dla niepodległej Polski miał dostęp do morza |
Uczeń:
– zna daty: plebiscytu na Warmii, Mazurachi Powiślu (11 VII 1920),plebiscytu na Górnym Śląsku (20 III 1921), trzeciego powstania śląskiego (V–VII 1921) – identyfikuje postacie:Ignacego Jana Paderewskiego, Wojciecha Korfantego – wskazuje na mapie obszar powstania wielkopolskiego – omawia przebieg – omawiaokolicznościplebiscytów Warmii, Mazurach i Powiślu oraz na Górnym Śląsku – przedstawia przyczyny i skutki powstań śląskich |
Uczeń:
– zna daty: przybycia Ignacego Jana Paderewskiego z morzem (10 II 1920), podziału Śląska Cieszyńskiego (VII 1920),drugiego powstania śląskiego (VIII 1920) – identyfikuje postacie: Józefa Dowbora-Muśnickiego, Józefa Hallera – wskazuje na mapie zasięg powstań śląskich, Śląsk Cieszyński – przedstawia okoliczności zaślubin Polski z morzem |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu konwencja górnośląska – opisuje konflikt polsko-czechosłowacki i jego skutki – przedstawia proces kształtowania się zachodniej i północnej granicy państwa polskiego |
Uczeń:
– ocenia postawę Polaków wobec sytuacji politycznej – ocenia przyczyny klęski Polski w plebiscycie naWarmii, Mazurach i Powiślu – ocenia postawę Polaków wobec walki o polskość Śląska |
||
4. Rządy parlamentarne | 1. Trudne początki niepodległości
2. Pierwsze wybory parlamentarne 3. Konstytucja 4. Scena polityczna II Rzeczypospolitej 5. Elekcja 6. Rządy parlamentarnew latach 1919–1926 7. Kryzys rządów parlamentarnych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Naczelnik Państwa, konstytucja marcowa – zna daty: uchwaleniakonstytucji marcowej (17 III 1921), wyboru Gabriela Narutowiczana prezydenta (XII 1922) – identyfikuje postacie: Józefa Piłsudskiego,RomanaDmowskiego, GabrielaNarutowicza, Stanisława Wojciechowskiego – omawia postanowienia konstytucji marcowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: system parlamentarny, czynne i bierne prawo wyborcze, hiperinflacja, wojna celna – zna daty:pierwszych wyborów do sejmu ustawodawczego – identyfikuje postacie: Wincentego Witosa, Wojciecha Korfantego, Ignacego Daszyńskiego,Władysława Grabskiego – charakteryzuje zadania, jakie stanęły przed władzami odradzającej się Polski
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: mała konstytucja, partyjniactwo – zna datę wprowadzenia podziału na województwa (1919), uchwalenia małej konstytucji – wymienia postanowienia – omawia okoliczności i skutki zamachu na prezydenta Gabriela Narutowicza – przedstawia przejawy kryzysu rządów parlamentarnych – charakteryzuje rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926 |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: sejm ustawodawczy, Zgromadzenie Narodowe, kontrasygnata – identyfikuje postacie: Romana Rybarskiego, Maurycego Zamoyskiego, Jana Baudouin de Courtenaya – przedstawia okoliczności pierwszych wyborów prezydenckich – charakteryzuje scenę polityczną – wyjaśnia wpływ słabości politycznej rządów parlamentarnych |
Uczeń:
– ocenia pozycję ustrojową Naczelnika Państwa –ocenia rządy parlamentarne |
||
5. Zamach majowy i rządy sanacji |
1. Zamach majowy
2. Walki podczas zamachu majowego 3. Zmiany konstytucji 4. Rządy sanacyjne 5. Represje w stosunku do opozycji 6. Obóz 7. Rządy sanacyjne 8. Polski autorytaryzm na tle europejskim |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: zamach majowy, sanacja, konstytucja kwietniowa – zna daty: początku zamachu majowego (12 V 1926), uchwaleniakonstytucji kwietniowej(23 IV 1935) – identyfikuje postać Józefa Piłsudskiego, Ignacego Mościckiego – opisuje skutki polityczne i ustrojowe zamachu majowego – charakteryzuje rządy sanacyjne – przedstawia postanowienia konstytucji kwietniowej |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: piłsudczycy,obóz sanacyjny, autorytaryzm, wybory brzeskie, proces brzeski – zna daty: dymisji rządu i prezydenta Stanisława Wojciechowskiego (14 V 1926), wyborów brzeskich (XI 1930), procesu brzeskiego (1932) – identyfikuje postacie: Wincentego Witosa,Stanisława Wojciechowskiego,Macieja Rataja – omawia przyczyny zamachu majowego – charakteryzuje przebieg zamachu majowego
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: dekret, nowela sierpniowa, Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem, Centrolew,„cuda nad urną” – zna daty:uchwalenia noweli sierpniowej – identyfikuje postacie: Walerego Sławka,Edwarda Rydza-Śmigłego, Władysława Sikorskiego – przedstawia politykę sanacji wobec opozycji – omawia rządy sanacyjne po śmierci Józefa Piłsudskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: grupa pułkowników,grupa zamkowa, Obóz Zjednoczenia Narodowego – zna daty: powołaniarządu „Chjeno-Piasta”(10 V 1926),powstania BBWR (1928), powstania Centrolewu (1929), Kongresu Obrony Prawa – identyfikuje postacie: Kazimierza Bartla,Adama Koca – porównuje pozycję prezydenta |
Uczeń:
– charakteryzuje polski autorytaryzm na tle przemian politycznych w Europie – ocenia zamach majowy i jego wpływ na losy – ocenia metody, jakimi władze sanacyjne walczyły |
||
6. Gospodarka II Rzeczypospolitej | 1. Problemy gospodarcze
odrodzonej Polski 2. Reforma walutowa Grabskiego 3. Odbudowa gospodarcza 4. Reforma rolna 5. Wielki kryzys gospodarczy w Polsce 6. Nowe inwestycje przemysłowe 7. Port morski |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: Polska A – wskazuje na mapie obszar Polski A – wymienia różnice między Polską A – wyjaśnia, jaką rolę gospodarczą odgrywał Centralny Okręg Przemysłowy |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu reforma walutowa – zna daty: reformy walutowej Władysława Grabskiego (1924), rozpoczęcia budowy Gdyni (1921), rozpoczęcia budowy COP–u (1937) – identyfikuje postacie:Eugeniusza Kwiatkowskiego, WładysławaGrabskiego – omawia reformy rządu Władysława Grabskiego – przedstawia przyczyny budowy portu w Gdyni i jego znaczenie dla polskiej gospodarki – przedstawia założenia 4-letniego planu gospodarczego Eugeniusza Kwiatkowskiego |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu reforma rolna – zna daty: ustawy – przedstawia problemy gospodarcze, z jakimi borykała się Polska po odzyskaniuniepodległości – omawia założenia – charakteryzuje wielki kryzys gospodarczy |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu magistrala węglowa – wskazuje na mapie przebieg magistrali węglowej –opisuje sposoby przezwyciężania trudności gospodarczych –przedstawia działania podjęte |
Uczeń:
– ocenia wpływ reform Władysława Grabskiego – ocenia znaczenie portu gdyńskiego – ocenia gospodarczą działalność Eugeniusza Kwiatkowskiego |
||
7. Społeczeństwo odrodzonej Polski | 1. Społeczeństwo II Rzeczypospolitej
2. Państwo wielu narodów 3. Polityka wobec mniejszości narodowych 4. Rozwój edukacji |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu analfabetyzm – omawia strukturę narodowościową – wyjaśnia, w jaki sposób władze odrodzonego państwa polskiego walczyły z analfabetyzmem |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: asymilacjanarodowa, asymilacja państwowa, getto ławkowe – zna datę reformy JanuszaJędrzejewicza (1932) – identyfikuje postać Janusza Jędrzejewicza – przedstawia strukturę społeczną II Rzeczypospolitej – wyjaśnia, na czym polegać miała asymilacja narodowa i państwowa – omawia rozwój edukacji w |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów:numerus clausus – opisuje sytuację społeczną Polski – charakteryzuje politykę władz II Rzeczypospolitej wobec Ukraińców – omawia stosunki polsko–żydowskie – wymienia przykłady wyższych uczelni funkcjonujących |
Uczeń:
– zna daty: przeprowadzenia spisów powszechnych w II Rzeczypospolitej (1921 i 1931), zbliżenia się Ruchu Narodowo-Radykalnegodo Obozu Zjednoczenia Narodowego (1937) – charakteryzujeprzykłady realizacji polityki asymilacyjnej w latach 30. XX w. |
Uczeń:
– ocenia położenie mniejszości narodowych w II Rzeczypospolitej – ocenia politykę władz II Rzeczypospolitej wobec mniejszości narodowych
|
||
8. Osiągnięcia II Rzeczypospolitej
|
1. Osiągnięcia polskich naukowców
2. Literatura międzywojenna 3. Technika 4. Polskie kino w okresie międzywojennym 5. Polski modernizm 6. Malarstwo |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Enigma – identyfikuje postać Władysława Reymonta – przedstawia najważniejsze osiągnięcia kultury polskiej w dwudziestoleciu międzywojennym
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: – zna datę otrzymania Literackiej Nagrody Nobla przez WładysławaReymonta (1924) – identyfikuje postacie: Stefana Żeromskiego, Zofię Nałkowską, Marię Dąbrowską, Witolda Gombrowicza, Juliana Tuwima, Stanisława Ignacego Witkiewicza – wymienia przedstawicieli polskiej literatury – prezentujeosiągnięcia polskiej literatury w okresie dwudziestolecia międzywojennego – wymienia osiągnięcia polskich naukowców w dziedzinie nauk matematycznych |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: modernizm, ekspresjonizm, funkcjonalizm, lwowska szkoła matematyczna – identyfikuje postacie: Brunona Schulza, Eugeniusza Bodo, Franciszka Żwirki, Stanisława Wigury – wymienia przedstawicieli nauk matematycznych, twórców filmu – przedstawia rozwój kinematografii polskiej w dwudziestoleciu międzywojennym |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: awangarda, styl narodowy, katastrofizm,formizm,skamandryci, art déco,Awangarda Krakowska, – zna daty: powstaniaPKP (1926), powstaniaPLL LOT (1929) – identyfikuje postacie: Tadeusza Kotarbińskiego, Floriana Znanieckiego, Stefana Banacha, Hugona Steinhausa – wymienia architektów tworzących w okresie II Rzeczypospolitej – przedstawia nurty w polskiej literaturze oraz grupy poetyckie, jakie rozwinęły się |
Uczeń:
– charakteryzuje kierunki w sztuce – ocenia dorobek kultury i nauki polskiej w okresie międzywojennym |
||
9. II Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej | 1. II Rzeczpospolita i jej sąsiedzi2. Polska polityka zagraniczna 3. Układy 4. Normalizacja stosunków 5. Rola |
Uczeń:
– zna datę układu polsko-francuskiego (II 1921) – identyfikuje postać Józefa Piłsudskiego – wymienia sojusze, jakie zawarła Polska w dwudziestoleciu międzywojennym – wyjaśnia, które
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: „korytarz”, polityka równowagi – zna daty:układu polsko-rumuńskiego (III 1921), traktatu polsko-radzieckiego o nieagresji (1932), polsko-niemieckiej deklaracji o niestosowaniu przemocy (1934) – identyfikuje postać Józefa Becka – omawia stosunek państw sąsiednich do II Rzeczypospolitej – charakteryzuje stosunki polsko- |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu Międzymorze – zna daty: układu – przedstawia koncepcję Józefa Piłsudskiego dotyczącą prowadzenia polityki zagranicznej i przykłady – omawia ideę Międzymorza – wskazuje zagrożenia, jakie stwarzały dla Polski układy z Rapallo i Locarno –opisuje polską politykę zagraniczną w latach 30. XX w. |
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminu wojna prewencyjna – wyjaśnia, jaki wpływ na pozycję międzynarodową Polski miały układy w Rapallo i Locarno – wyjaśnia, jaki wpływ na pozycję międzynarodową Polski miały polsko- |
Uczeń:
– ocenia pozycję
|
||
10. Polska w przededniuII wojny światowej |
1. Zajęcie Zaolzia
2. Niemieckie żądania wobec Polski 3. Sojusz 4. Pakt Ribbentrop– |
Uczeń:
– zna daty: paktu Ribbentrop–Mołotow(23 VIII 1939), polsko- – wskazuje na mapie obszary, które Ribbentrop–Mołotow miały przypaść – przedstawia żądania,jakie III Rzesza wysunęła wobec Polski w 1938 r. – wymienia postanowienia paktu Ribbentrop–Mołotow
|
Uczeń:
– wyjaśnia znaczenie terminów: eksterytorialność – zna daty: zajęcia Zaolzia przez Polskę (2 X 1938), polsko–brytyjskich gwarancji pomocy w razie ataku Niemiec (IV 1939), wypowiedzenia przez Niemcy deklaracji o niestosowaniu przemocy z Polską (IV 1939) – identyfikuje postacie: Joachima von Ribbentropa, Wiaczesława Mołotowa, Józefa Becka –wskazuje na mapie Zaolzie, tzw. „korytarz” – omawia – wyjaśnia, jakie znaczenie dla Polski miało zawarcie paktu Ribbentrop–Mołotow |
Uczeń:
– zna daty:przedstawienia – wyjaśnia, w jakich okolicznościach nastąpiło włączenie Zaolzia do – wyjaśnia, jakie cele przyświecały polityce zagranicznej Wielkiej Brytanii i Francji wobec Polski w 1939 r. – przedstawia okoliczności zawarcia paktu Ribbentrop– |
Uczeń:
– przedstawia przyczyny – charakteryzuje relacje polsko- – wyjaśnia, jaki wpływ miały brytyjskiei francuskie gwarancje dla Polski na politykę Adolfa Hitlera |
Uczeń:
– ocenia postawę rządu polskiego wobec problemu Zaolzia – ocenia postawę społeczeństwa polskiego wobec żądań niemieckich |
||
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VII | ||||||||
Plan pracy realizowany przez nauczycieli historii SP 47 w Białymstoku w roku szkolnym 2018/2019.