Wymagania edukacyjne – JĘZYK POLSKI klasa 8

Myśli i słowa

Program nauczania języka polskiego w szkole podstawowej. Klasa VIII

TREŚCI NAUCZANIA – KRYTERIA SZCZEGÓŁOWE

Lektura i inne teksty kultury, materiał językowy Wymagania
konieczne

(ocena dopuszczająca)

podstawowe

(ocena dostateczna)

rozszerzone

(ocena dobra)

dopełniające

(ocena bardzo dobra)

wykraczające

(ocena celująca)

Uczeń
KSZTAŁCENIE LITERACKIE I KULTUROWE
ŻYCIOWE  WĘDRÓWKI
Adam Mickiewicz Stepy akermańskie  – wie, co to jest obraz poetycki
– wskazuje i nazywa wybrany środek poetycki
– cytuje fragmenty przekazujące wrażenia zmysłowe
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– wyjaśnia, co robi bohater liryczny
– nazywa przestrzeń pokazaną w utworze
– zna pojęcie sonetu 

 

 

 

– wyodrębnia obrazy poetyckie w utworze
– wskazuje i nazywa podstawowe środki językowe
– nazywa zmysły, które zostały przywołane w tekście
– utożsamia bohatera lirycznego z osobą mówiącą
– dostrzega motyw wędrówki
– omawia przestrzeń zobrazowaną w utworze
– wyróżnia sonet spośród innych gatunków lirycznych
– omawia zawartość obrazów poetyckich
– wskazuje i nazywa zastosowane w utworze środki językowe
– ustala, jakimi środkami językowymi zostały przekazane wrażenia zmysłowe
– wstępnie charakteryzuje  bohatera lirycznego
– omawia motyw wędrówki
– wie, że przestrzeń ma znaczenie symboliczne
– omawia cechy sonetu jako gatunku lirycznego
– omawia relacje między obrazami poetyckimi
– określa funkcję  zastosowanych w wierszu środków językowych
– omawia wrażenia zmysłowe przedstawione w tekście
– omawia postać bohatera lirycznego
– omawia znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia symbolikę przestrzeni
– wyjaśnia, jak sonet jako gatunek łączy się ze sposobem obrazowania w utworze 
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem językowych środków opisu

 

Edward Stachura

Wędrówką życie jest człowieka…

– wie, co może być motywem
– wskazuje wersy, w których ujawnia się osoba mówiąca
– przypomina, co to jest pytanie retoryczne
– formułuje jedno pytanie do tekstu
– wie, co to jest teza 

 

– dostrzega w tekście motyw wędrówki
– zbiera informacje o osobie mówiącej
– cytuje pytania retoryczne
– formułuje kilka pytań do tekstu
– cytuje wers o charakterze tezy
– omawia motyw wędrówki wykorzystany w wierszu
– omawia osobę mówiącą w wierszu
– ustala, czego dotyczą pytania retoryczne
– formułuje pytania do tekstu
– wyjaśnia, czego dotyczy teza zawarta w utworze
– omawia symboliczne znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia życiową postawę osoby mówiącej
– omawia funkcję pytań retorycznych
– formułuje wszystkie możliwe pytania do tekstu
– ustosunkowuje się do tezy zawartej w utworze
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem symboliki motywu wędrówki
Jarosław Marek Rymkiewicz  Ogród w Milanówku, pieśń nocnego wędrowca – przypomina, co może być motywem
– wymienia bohaterów utworu
– dostrzega osobę mówiącą w wierszu
– łączy odpowiednie środki językowe z opisem przestrzeni
– wskazuje wersy, w których jest mowa o Bogu 
– dostrzega motyw ogrodu w tekście
– wydobywa informacje o bohaterach utworu
– zbiera informacje o osobie mówiącej
– wskazuje środki językowe opisujące przestrzeń
– wstępnie określa relacje między Bogiem, człowiekiem i naturą
– omawia motyw ogrodu występujący w wierszu
– porządkuje informacje o bohaterach utworu
– krótko wypowiada się na temat osoby mówiącej
– nazywa środki językowe opisujące przestrzeń
– wypowiada się na temat relacji między Bogiem, człowiekiem i naturą
– omawia symboliczne znaczenia motywu ogrodu
– omawia bohaterów utworu
– omawia osobę mówiącą
– omawia sposób obrazowania przestrzeni
– omawia relacje między Bogiem, człowiekiem i naturą
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Bogiem, człowiekiem i naturą
Caspar David Friedrich, Wędrowiec nad morzem mgły (reprodukcja obrazu)

 

– wymienia główne elementy przedstawione na obrazie
– opowiada, co przedstawia obraz
– rozpoznaje motyw wędrówki
– dostrzega różne rodzaje przestrzeni pokazane na obrazie
– przedstawia podstawowe informacje związane z postacią pokazana na obrazie
– zna pojęcie perspektywa
– układa krótki monolog wewnętrzny
– tworzy prosty opis obrazu
– nazywa elementy przedstawione na obrazie
– wydobywa znaczenia dosłowne dzieła
– omawia elementy związane z motywem wędrówki
– nazywa rodzaje przestrzeni pokazane na obrazie
– omawia postać przedstawioną na obrazie
– wyjaśnia, na czym polega perspektywa
– układa monolog wewnętrzny
– tworzy opis obrazu 
– omawia elementy przedstawione na obrazie
– wydobywa znaczenia przenośne dzieła
– omawia znaczenia związane z motywem wędrówki
– omawia przestrzeń pokazaną na obrazie,
– omawia znaczenia związane z postacią przedstawioną na obrazie
– omawia perspektywę obrazu
– tworzy rozbudowany monolog wewnętrzny
– tworzy ciekawy opis obrazu
– omawia sytuację przedstawioną na obrazie
– omawia znaczenia przenośne dzieła
– łączy motyw wędrówki przedstawiony na obrazie z innymi dziełami
– omawia znaczenia związane z przestrzenią ukazaną na obrazie
– omawia malarskie sposoby pokazania postaci i związane z nią znaczenia
– omawia znaczenia obrazu wynikające z wykorzystania perspektywy
– tworzy rozbudowany monolog wewnętrzny związany ze znaczeniami obrazu
– opisuje obraz – zwraca uwagę na środki języka malarskiego
– samodzielnie analizuje i interpretuje obraz ze szczególnym uwzględnieniem roli środków języka malarskiego dla tworzenia znaczeń naddanych dzieła
– tworzy monolog wewnętrzny –podkreślają subiektywizm wypowiedzi i emocje
– opisuje obraz ze szczególnym zwróceniem uwagi na wrażenia, jakie wywołuje na odbiorcy
Wirtualny spacer – literackie gry planszowe – we wskazanym programie internetowym opracowuje (z pomocą )  grę planszową – we wskazanym programie internetowym opracowuje grę planszową – w samodzielnie wybranym programie internetowym opracowuje grę planszową – w samodzielnie wybranym programie internetowym opracowuje grę planszową, dodaje do niej zagadki literackie – samodzielnie tworzy ciekawą, o dużym stopniu skomplikowania literacką  grę planszową
                                                                                                              MAŁE OJCZYZNY
Adam Mickiewicz

Pan Tadeusz

– odtwarza wybrane elementy świata przedstawionego
– przypomina, co to jest wątek
– odtwarza wybrane wydarzenie z fabuły utworu, wyjaśnia różnice między bohaterem indywidualnym i zbiorowym
– krótko charakteryzuje wybranego bohatera
– wie, kiedy bohatera nazywamy dynamicznym
– zna epopeję jako gatunek, wie, co to jest geneza utworu 

 

 

– porządkuje elementy świata przedstawionego, wymienia wątki utworu
– odtwarza kilka wydarzeń z fabuły utworu
– wymienia kilku bohaterów indywidualnych, określa, kto jest bohaterem zbiorowym
– charakteryzuje wybranego bohatera
– wyjaśnia, kto i dlaczego jest bohaterem dynamicznym
– odróżnia epopeję od innych gatunków epickich
– wyjaśnia, czym jest geneza utworu
– omawia elementy świata przedstawionego
– omawia wątki utworu
– wskazuje i omawia najważniejsze wydarzenia fabuły
– wyjaśnia, kto jest bohaterem indywidualnym, a kto zbiorowym  w utworze
– dokonuje pełnej charakterystyki wybranego bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika dynamizm w charakterystyce bohatera
– wskazuje cechy epopei
– zna podstawowe fakty związane z genezą utworu
– omawia relacje między elementami świata przedstawionego
– omawia związki wątków ze sobą
– omawia sposób prowadzenia fabuły w utworze
– omawia zależności między bohaterami indywidualnymi a bohaterem zbiorowym
– dokonuje charakterystyki porównawczej wybranych bohaterów
– zestawia bohaterów dynamicznych i statycznych
– wyjaśnia, dlaczego utwór jest epopeją
– omawia genezę utworu
– dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji utworu ze szczególnym uwzględnieniem jego znaczenia w polskiej kulturze
Olga Tokarczuk

Czas Prawieku

– wydobywa informacje z teksu dotyczące prezentowanego miejsca
– zna pojęcie mityzacja
– wylicza opisane elementy natury
– zna pojęcie mała ojczyzna 

 

 

– odtwarza wydobyte z tekstu informacje
– wie, na czym polega mityzacja
– wstępnie omawia przedstawione elementy natury
– wyjaśnia, co oznacza termin mała ojczyzna
– porządkuje i odtwarza informacje dotyczące prezentowanego miejsca
– wyjaśnia, na czym polega mityzacja
– dostrzega związki między przedstawionymi elementami natury
– opowiada o przedstawionych elementach natury
– wypowiada się o Prawieku jako małej ojczyźnie
– opowiada własnymi słowami, co wiadomo o opisywanym miejscu
– wyjaśnia, jakie znaczenia związane są z mityzacją przestrzeni
– omawia relacje między przedstawionymi elementami natury
– wyjaśnia, co to znaczy, że Prawiek jest małą ojczyzną 

 

 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem konwencji obrazowania przestrzeni
Adam Pańczuk

Karczeby (fotoreportaż)

– wyróżnia fotoreportaż spośród innych tekstów kultury
– czyta ze zrozumieniem informacje dotyczące tytułu fotoreportażu
– zna pojęcie etymologia
– przedstawia swoje odczucia związane z obejrzanymi fotografiami
– dostrzega symbolikę niektórych elementów fotografii
– pisze proste opowiadanie
– wymienia podstawowe cechy fotoreportażu
– wypowiada się na temat tytułu fotoreportażu
– łączy pojęcie etymologia z pochodzeniem wyrazów
– wypowiada się na temat obejrzanych fotografii
– wskazuje elementy o znaczeniu symbolicznym
– pisze opowiadanie 
– wyjaśnia, czym cechuje się fotoreportaż
– odtwarza własnymi słowami informacje dotyczące tytułu fotoreportażu
– wyjaśnia pojęcie etymologia
– omawia obejrzane fotografie
– wyjaśnia symboliczne znaczenia elementów fotografii
– pisze ciekawe opowiadanie
– przedstawia swój stosunek do fotoreportażu jako tekstu kultury
– tworzy wypowiedź związaną z tytułem fotoreportażu
– korzystając ze słownika etymologicznego wyjaśnia pochodzenie słów
– ocenia obejrzane fotografie
– tworzy dłuższą, zwartą wypowiedź dotycząca symboliki cyklu fotografii
– pisze opowiadanie, stosuje ciekawe rozwiązania fabularne
– samodzielnie analizuje i interpretuje fotoreportaż ze szczególnym uwzględnieniem funkcji środków  kreujących metaforyczne znaczenia
– pisze rozbudowane opowiadanie z elementami opisu i charakterystyki 
Mała ojczyzna – odtwarza najważniejsze informacje zawarte w artykule
– wie, że obok literatury pięknej istnieją teksty publicystyczne
– wydobywa najważniejsze myśli z artykułu
– dostrzega argumenty zawarte w tekście
– wyodrębnia akapity w tekście 
– odtwarza i porządkuje informacje zawarte w tekście
– odróżnia publicystykę od literatury pięknej
– streszcza artykuł
– odtwarza główne argumenty zawarte w tekście
– omawia zawartość treściową kolejnych akapitów
– omawia najważniejsze informacje zawarte w artykule
– wyjaśnia, czym różni się publicystyka od literatury pięknej
– funkcjonalnie streszcza za artykuł
– odtwarza wszystkie argumenty zawarte w tekście
– określa związek między poszczególnymi akapitami
– odtwarza wywód zawarty w artykule
– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do publicystyki
– pisze streszczenie przy zachowaniu wszystkich wymogów tej formy wypowiedzi
– ustosunkowuje się do argumentów zawartych w tekście
– wskazuje akapit synonimiczny 
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego intencji
Wirtualny spacer – fotoreportaż – przygotowuje prosty fotoreportaż o swoim regionie

 

– przygotowuje fotoreportaż o swoim regionie

 

– przygotowuje ciekawy fotoreportaż o swoim regionie

 

– przygotowuje fotoreportaż o swoim regionie, dba o artystyczną formę fotografii

 

– przygotowuje oryginalny, twórczy fotoreportaż o swoim regionie, za pomocą właściwych środków przekazuje w nim znaczenia metaforyczne
                                                                                                      WIDZIEĆ SERCEM
Henryk Sienkiewicz

Quo vadis                                                                                                      WIDZIEĆ SERCEM

– wymienia elementy świata przedstawionego
– wyodrębnia główny wątek utworu
– wie, jakie wydarzenie można nazwać punktem kulminacyjnym
– zna powieść historyczną jako typ powieści
– odróżnia elementy fikcyjne od rzeczywistych
– przypomina, kiedy bohater jest statyczny, a kiedy dynamiczny
– pisze proste podziękowanie
– omawia wybrane elementy świata przedstawionego
– wyodrębnia wątki w utworze
– wskazuje wydarzenie, które stanowi punkt kulminacyjny
– wie, że utwór jest powieścią historyczną
– wymienia elementy fikcyjne i rzeczywiste w powieści
– wskazuje bohatera statycznego i dynamicznego
– pisze podziękowanie
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– dostrzega zależności między wątkami
– opowiada przebieg wydarzenia będącego punktem kulminacyjnym
– wskazuje cechy powieści historycznej
– określa rolę elementów rzeczywistych w fabule
– wyjaśnia różnicę między bohaterem statycznym a dynamicznym
– pisze oryginalne podziękowanie
– omawia relacje między elementami świata przedstawianego
– omawia układ wątków
– omawia funkcję punktu kulminacyjnego w utworze
– wyjaśnia, dlaczego utwór jest powieścią historyczną
– omawia relacje między elementami fikcyjnymi i rzeczywistymi
– omawia funkcję bohaterów statycznych i dynamicznych  w powieści
– pisze podziękowanie – zachowuje wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem relacji między elementami fikcyjnymi a historycznymi
Jan Parandowski

Eros i Psyche

– czyta mit ze zrozumieniem

– wskazuje w tekście przykład frazeologizmu

– opowiada, jak w mitach  jest przedstawiony Eros

– wymienia przykład utworu literackiego związanego tematycznie z mitem Eros i Psyche

– opowiada płynnie treść mitu

– rozpoznaje w tekście frazeologizmy

– przedstawia swoje wyobrażenie Erosa

– wymienia kilka utworów  literackich związane tematycznie z mitem Eros i Psyche

 

– wypisuje wydarzenia mitu w postaci wątku

– wyjaśnia znaczenia wynikające z frazeologizmów

– opowiada jak wyobraża sobie Erosa

– wymienia różne utwory literackie związane tematycznie z mitem Eros i Psyche

– wie, co to jest wątek, wyodrębnia wątek w tekście

– wyjaśnia funkcję frazeologizmów w tekście

– przedstawia swoje wyobrażenie Erosa, uzasadnia je

– wymienia utwory literackie związane tematycznie z mitem Eros i Psyche, przedstawia ich problematykę

 

– przedstawia w dłuższej wypowiedzi kulturową rolę mitu o Erosie o Psyche, jego związki z innymi tekstami literackimi
Wisława Szymborska

Miłość szczęśliwa

– wie, o czym mówi wiersz

– wie, kto to jest osoba mówiąca w utworze lirycznym

– cytuje pytania postawione w tekście

– opowiada własnymi słowami, o czym mówi wiersz

– odróżnia osobę mówiącą od autora

– cytuje wersy, w których osoba mówiąca ujawnia swoje opinie

– formułuje temat utworu

– określa osobę mówiącą w tekście

– określa funkcję pytań postawionych w tekście

– określa temat utworu w powiązaniu z innymi znanymi tekstami poświęconymi miłości

– odczytuje intencje osoby mówiącej

– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz, w interpretacji wykorzystuje odniesienia do innych tekstów
Antonio Canova

Eros i Psyche (rzeźba)

– wie, kogo przedstawia rzeźba

– wie, że dzieło ma dynamiczny charakter

– w prosty sposób opisuje sposób przedstawienia postaci

– wstępnie określa swoje odczucia wywołane oglądaną rzeźbą

 

– dostrzega związek rzeźby z mitem

– wie, co może być źródłem dynamizmu  i wstępnie go wyjaśnia

– opisuje sposób przedstawienia postaci,

– nazywa swoje odczucia związane z oglądaną rzeźbą

 

– wypowiada się na temat związku rzeźby z mitem

– wskazuje sposoby uzyskania dynamizmu

– wypowiada się na temat sposobu przedstawienia postaci

– nazywa uczucia wyrażane przez ukazane postacie

– wyjaśnia, na czym polega związek rzeźby z mitem

– wyjaśnia, co jest źródłem dynamizmu rzeźby

– w szczegółowy sposób opisuje sposób przedstawienia postaci

– wypowiada się na temat emocji wyrażanych i wywoływanych przez rzeźbę

 

– tworzy rozwiniętą wypowiedź na temat znaczeń wynikających z rzeźby, łączy je ze środkami wyrazu wykorzystanymi przez artystę oraz z treściami mitu
Wirtualny spacer – motyw miłości w antologii – korzystając z pomocy, tworzy prostą antologię dzieł o tematyce miłosnej – tworzy prostą antologię dzieł o tematyce miłosnej – tworzy antologię dzieł o tematyce miłosnej – tworzy zróżnicowaną antologię dzieł o tematyce miłosnej – tworzy zróżnicowaną antologię dzieł o tematyce miłosnej, wyjaśnia zasady doboru i ułożenia materiału
                                                                                             OCALIĆ TOŻSAMOŚĆ
Stefan Żeromski

Syzyfowe prace

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– krótko opowiada o gimnazjum klerykowskim
– zna pojęcie rusyfikacji
– przedstawia Bernarda Zygiera
– wyjaśnia, jak rozumie pojęcie motyw postępowania
– opowiada o lekcji języka polskiego 
– porządkuje elementy świata przedstawionego

– krótko opowiada, jak przebiegała nauka w klerykowskim gimnazjum

– wyjaśnia, na czym polegała rusyfikacja
– zbiera informacje o Bernardzie Zygierze
– wskazuje motywy postępowania głównych bohaterów
– opowiada o reakcjach uczniów  i nauczyciela na recytację Reduty Ordona

 

– omawia elementy świata przestawionego,

– przedstawia rozwiniętą wypowiedź o przebiegu nauki w klerykowskim gimnazjum
– wymienia sposoby przeciwstawiania się rusyfikacji

– porządkuje informacje o Bernardzie Zygierze
– omawia motywy postępowania bohaterów
– wyjaśnia, jaką rolę odegrała recytacja Reduty Ordona w budzeniu świadomości narodowej

– omawia relacje między elementami świata przedstawionego
– ocenia, jak przebiegała nauka w klerykowskim gimnazjum– omawia sposoby przeciwstawianie się rusyfikacji

– przedstawia i charakteryzuje Bernarda Zygiera
– ocenia motywy postępowania postaci
– wypowiada się na temat roli literatury w życiu narodu

 

 

 

 

– samodzielnie analizuje i interpretuje powieść ze szczególnym uwzględnieniem problemu dojrzewania do poczucia tożsamości narodowej
Maria Dąbrowska

Marcin Kozera

– wskazuje najważniejsze elementy świata przedstawionego
– dostrzega obecność narratora
– przedstawia najważniejsze informacje dotyczące tytułowego bohatera
– opowiada o rozterkach bohatera
– zna pojęcie tożsamości narodowej
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– przypomina informacje na temat narratora i narracji
– przedstawia i charakteryzuje tytułowego bohatera
– szereguje wydarzenia pokazujące dojrzewanie bohatera
– rozumie pojęcie tożsamości narodowej
– opowiada o elementach świata przedstawionego
– określa narratora
– omawia relacje bohatera ze światem
– opowiada, jak bohater zyskał poczucie przynależności narodowej
– krótko wyjaśnia pojęcie tożsamości narodowej
– streszcza utwór
– omawia rolę narratora w utworze
– omawia zmiany w świadomości tytułowego bohatera
– łączy opowieść o dojrzewaniu bohatera ze znaczeniami naddanymi tekstu
– wypowiada się na temat poczucia tożsamości narodowej
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem dydaktycznego przesłania tekstu
Jan Paweł II

Pamięć i tożsamość

– wie, o czym mówi tekst

– odtwarza główne tezy autora na temat patriotyzmu

– wyodrębnia w tekście akapity

– odtwarza wywód  autora własnymi słowami

– odtwarza poglądy autora na temat patriotyzmu

– wie, na czym polega rytm akapitowy

– relacjonuje, o czym mówi autor w swoim wywodzie

– na podstawie tekstu i wypowiada się na temat patriotyzmu

– określa zawartość treściową poszczególnych akapitów

– wyjaśnia, jak autor tłumaczy pochodzenie i znaczenie słowa ojczyzna

– na podstawie własnych przemyśleń wypowiada się na temat patriotyzmu

– omawia relacje między akapitami

– przygotowuje zestaw ćwiczeń słownikowych związanych z pojęciem ojczyzna
Wirtualny spacer – tworzenie GIF-ów

 

– wybiera obrazy do animacji, korzystając z pomocy, tworzy proste GIF-y – wybiera obrazy do animacji, tworzy proste GIF-y – wybiera obrazy do animacji, tworzy oryginalne GIF-y – uzasadnia wybór obrazów do animacji, tworzy ciekawe i oryginalne GIF-y – tworzy oryginalne, ciekawe GIF-y wyraźnie eksponujące intencje twórcy
                                                                                                 NA REGIONALNĄ NUTĘ
Kazimierz Przerwa-Tetmajer

O Zwyrtale muzykancie

 

– odczytuje płynnie tekst
– wie, co to jest dialektyzm
– zna terminy gwara i dialekt
– krótko wypowiada się na temat bohatera
– tłumaczy wybrane fragmenty tekstu na język literacki
– podaje przykłady dialektyzmów
– wie, co to jest gwara i dialekt
– opowiada o bohaterze 
– korzysta z przypisów przy tłumaczeniu tekstu na język literacki
– podaje różne przykłady dialektyzmów– rozróżnia gwarę i dialekt
– wypowiada się na temat sposobu życia i myślenia bohatera
– tłumaczy tekst na język literacki
– dzieli dialektyzmy na różne rodzaje
– wyjaśnia, co to jest gwara i dialekt
– omawia filozofię życia bohatera 
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem

zawartej w nim filozofii życia

Władysław Reymont

Chłopi (frag.)

 

– wyjaśnia, czego dotyczy narracja fragmentu
– zna pojęcie stylizacja gwarowa
– rozpoznaje dynamiczny charakter wypowiedzi
– omawia narrację fragmentu
– wie, na czym polega stylizacja gwarowa
– wskazuje podstawowe środki językowe dynamizujące wypowiedź 
– wyodrębnia w narracji części tematyczne
– wyjaśnia, na czym polega stylizacja gwarowa
– nazywa wszystkie środki dynamizujące wypowiedź
– charakteryzuje narratora
– omawia znaczenie stylizacji gwarowej we fragmencie
– omawia sposoby dynamizowania wypowiedzi w kontekście jej tematyki 
– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki wypowiedzi

 

Stanisław Witkiewicz

Willa Koliba (architektura)

 

– rozpoznaje architekturę jako dziedzinę sztuki
– zna pojęcie stylu architektonicznego
– wie, że budynek reprezentuje styl zakopiański
– przedstawia wrażenia, jakie wywołuje na nim budowla
– wyjaśnia ogólnie pojęcie stylu architektonicznego
– wymienia główne cechy stylu zakopiańskiego 
– wymienia charakterystyczne elementy budowli
– wyjaśnia pojęcie stylu architektonicznego
– wymienia konstytutywne cechy stylu zakopiańskiego
– omawia charakterystyczne cechy budowli
– wyjaśnia, co składa się na styl architektoniczny
– omawia styl zakopiański 
– wyczerpująco omawia budowlę ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki jej stylu architektonicznego

 

Wirtualny spacer – projekt fanpage’a

 

– zbiera podstawowe informacje o kulturze regionu
– korzystając z pomocy, tworzy fanpage
– zbiera informacje o kulturze regionu
– tworzy fanpage
– zbiera ważne informacje o kulturze regionu
– tworzy fanpage
– zbiera i porządkuje ważne informacje o kulturze regionu
– tworzy i prowadzi fanpage 
– jest znawcą kultury regionu, tworzy i aktywnie prowadzi fanpage
                                                                                            STRACONE POKOLENIE
Krzysztof Kamil Baczyński

Z głową na karabinie

– zna termin pokolenie Kolumbów
– wie, że niektóre elementy utworu mają znaczenie symboliczne
– wskazuje formy gramatyczne ujawniające osobę mówiącą
– przypomina, na czym polega kontrast jako środek poetycki
– zna pojęcie peryfraza
– ma świadomość tragizmu pokolenia wojennego 
– wie, jakie pokolenia nazywamy pokoleniem Kolumbów
– rozpoznaje elementy symboliczne
– rozpoznaje podmiot liryczny
– rozpoznaje kontrast
– wskazuje peryfrazę
– wyjaśnia, na czym polega tragizm pokolenia wojennego 

 

– wyjaśnia znaczenie nazwy pokolenie Kolumbów
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– charakteryzuje podmiot liryczny
– wyjaśnia, które elementy zostały zestawione na zasadzie kontrastu
– wyjaśnia, czego dotyczy peryfraza
– wypowiada się wyczerpująco na temat tragizmu pokolenia wojennego
– omawia pochodzenie i znaczenie terminu pokolenie Kolumbów
– interpretuje znaczenia elementów symbolicznych w kontekście całości utworu
– omawia podmiot liryczny jako reprezentanta pokolenia
– wyjaśnia funkcję kontrastu
– wyjaśnia funkcję peryfrazy
– wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm pokolenia wojennego 
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn i przejawów tragizmu pokolenia Kolumbów
Krzysztof Kamil Baczyński, Elegia o   [chłopcu polskim] – wie, że utwór jest elegią
– wskazuje formy gramatyczne pozwalające wyróżnić osobę mówiącą
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– przypomina, na czym polega kontrast
– wskazuje przykład metafory
– wie, czym cechuje się elegia
– rozpoznaje osobę mówiącą
– wskazuje bohatera lirycznego
– rozpoznaje kontrast w wierszu
– rozpoznaje metafory w utworze 
– wyjaśnia, czym cechuje się elegia jako gatunek liryczny
– charakteryzuje osobę mówiącą
– omawia bohatera lirycznego utworu
– wyjaśnia, z czym jest związany kontrast w wierszu
– wyjaśnia znaczenia metaforyczne
– wyjaśnia, dlaczego utwór jest elegią
– omawia relację między osobą mówiącą i bohaterem lirycznym
– tworzy dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
– wyjaśnia funkcję kontrastu
– interpretuje znaczenia wynikające z metafor
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn i przejawów tragizmu bohaterów
Zbigniew Herbert

Nike, która się waha

– wie, kim była Nike
– zna pojęcie reinterpretacja
– wskazuje bohatera lirycznego
– wie, że bohater jest postacią tragiczną
– wie, że utwór reprezentuje wiersz wolny 
– rozpoznaje motywy mitologiczne w wierszu
– wie, na czym polega reinterpretacja
– przedstawia bohatera lirycznego
– krótko wyjaśnia, dlaczego bohater jest postacią tragiczną
– wie, czym cechuje się wiersz wolny
– omawia motywy mitologiczne wykorzystane w wierszu
– wyjaśnia, na czym polega reinterpretacja w wierszu
– charakteryzuje bohatera lirycznego
– omawia tragizm bohatera lirycznego
– wymienia wszystkie cechy wiersza wolnego
– wyjaśnia znaczenia motywów mitologicznych występujących w  wierszu
– formułuje znaczenia związane z reinterpretacją motywów mitologicznych
– tworzy dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
–  wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm bohatera
– omawia budowę utworu
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem znaczeń związanych z reinterpretacją motywów mitologicznych
Andrzej Wróblewski

Matka z zabitym dzieckiem

Syn i zabita matka

– dostrzega podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– dostrzega znaczącą kolorystykę obrazów
– dostrzega główną zasadę kompozycyjną obrazów
– wymienia bohaterów obrazów
– zna pojęcie styl malarstwa
– wskazuje podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– omawia kolorystykę obrazów
– omawia kompozycję obrazów
– wypowiada się na temat bohaterów obrazów
– wie, co składa się na styl malarstwa 
– wypowiada się na temat podobieństw tematycznych i estetycznych obrazów
– omawia funkcję kolorów na obrazach
– wypowiada się na temat kompozycji obrazów
– zestawia bohaterów obrazów
– wymienia główne cechy stylu malarstwa A.  Wróblewskiego
– omawia wyczerpująco podobieństwa tematyczne i estetyczne obu obrazów
– wyjaśnia symboliczne znaczenia kolorystyki obrazów
– wskazuje znaczenia wynikające z kompozycji obrazów
– omawia relacje zachodzące między bohaterami obrazów i sposób ich zobrazowania
– omawia styl malarstwa autora obrazów
– samodzielnie analizuje i interpretuje obrazy ze szczególnym uwzględnieniem środków języka malarskiego wykorzystanych dla kreowania znaczeń
Wirtualny spacer – profil osobowy bohatera – korzystając z pomocy, przygotowuje prosty profil osobowy – przygotowuje prosty profil osobowy – przygotowuje profil osobowy – przygotowuje rozbudowany  profil osobowy

 

– samodzielnie przygotowuje rozbudowany, ciekawy profil osobowy
                                                                                                     W OGNIU WALKI
Arkady Fiedler

Dywizjon 303

– zna najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa podstawowe informacje
– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– wymienia wybranych bohaterów
– zna środki językowe dynamizujące wypowiedź
– krótko opowiada wybrane wydarzenia
– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa najważniejsze informacje
– wie, kiedy utwór należy do literatury faktu
– krótko charakteryzuje wybranych bohaterów
– nazywa środki językowe dynamizujące wypowiedź
– opowiada krótko przebieg najważniejszych wydarzeń
– porządkuje najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa informacje
– wyjaśnia, dlaczego utwór należy do literatury faktu
– charakteryzuje wybranych bohaterów
– wie, jakich środków językowych użyć dla zdynamizowania wypowiedzi
– opowiada przebieg wydarzeń
– omawia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wydobywa i porządkuje informacje
– omawia utwór jako tekst reprezentujący literaturę faktu
– charakteryzuje bohaterów
– stosuje środki językowe dynamizujące wypowiedź
– w rozwinięty sposób opowiada przebieg wydarzeń 
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór  ze szczególnym uwzględnieniem jego walorów dokumentarnych
Melchior Wańkowicz

Szkice spod Monte Cassino

– wie, o czym mówi fragment
– nazywa emocje wybranych bohaterów
– rozpoznaje reportaż jako gatunek
– stara się brać udział w dyskusji 

 

– omawia wybrane elementy przedstawionej rzeczywistości
– nazywa emocje bohaterów
– wie, czym jest reportaż jako forma wypowiedzi
– bierze udział w dyskusji 
– omawia wszystkie elementy przedstawionej rzeczywistości
– omawia emocje bohaterów przeciwstawnych stron konfliktu
– wymienia cechy reportażu
– bierze czynny udział w dyskusji
– omawia tematykę i problematykę fragmentu utworu
– omawia źródła emocji bohaterów
– omawia cechy reportażu jako formy wypowiedzi,
– bierze czynny udział w dyskusji, nawiązuje do wypowiedzi przedmówców 
– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem motywacji działania bohaterów
Jacek Dukaj

Xavras Wyżryn

– wymienia podstawowe elementy świata przedstawionego
– wie, czego dotyczył konflikt
– prezentuje działania bohaterów
– wyjaśnia, jak mogą przejawiać się postawy patriotyczne
– zbiera podstawowe informacje o elementach świata przedstawionego
– opowiada o konflikcie
– opowiada o motywach działania bohaterów
– wyjaśnia, czym wyraża się patriotyzm bohaterów
– porządkuje informacje o świecie przedstawionym
– relacjonuje przebieg konfliktu
– ustosunkowuje się do działań bohaterów
– omawia postawy patriotyczne bohaterów
– prezentuje informacje o świecie przedstawionym
– prezentuje przyczyny i przebieg konfliktu
– ocenia motywy działania bohaterów
– wypowiada się na temat postaw patriotycznych
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem oceny postaw  bohaterów
Janusz Ordon, Rafał Urbański

Wieża (komiks)

– odróżnia komiks od innych tekstów kultury
– uważnie ogląda warstwę obrazową komiksu
– czyta ze zrozumieniem warstwę językową komiksu
– nazywa emocje bohaterów
– opowiada najważniejsze wydarzenia
– zna komiks jako tekst kultury
– omawia warstwę obrazową komiksu
– omawia warstwę językową komiksu
– wyjaśnia, jak zostały pokazane emocje bohaterów
– relacjonuje przebieg najważniejszych wydarzeń
– wyjaśnia, czym cechuje się komiks jako tekst kultury
– wypowiada się na temat warstwy obrazowej komiksu
– wyjaśnia, czego dotyczy warstwa językowa komiksu
– omawia emocje bohaterów
– opowiada przebieg wydarzeń
– omawia wyróżniki komiksu jako specyficznego tekstu kultury
– ocenia warstwę obrazową komiksu
– ocenia warstwę językową komiksu
– wskazuje źródła emocji bohaterów
– relacjonuje własnymi słowami przebieg wydarzeń 
– samodzielnie analizuje i interpretuje komiks ze szczególnym uwzględnieniem typowych dla komiksu środków wyrazu
Wirtualny spacer – nagrania wspomnień osób pamiętających czasy wojenne – zbiera najważniejsze informacje na wskazany temat
– przeprowadza krótką rozmowę z wybraną osobą, korzystając z pomocy, nagrywa krótki film 
– zbiera informacje na wskazany temat
– przeprowadza rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa krótki film 
– zbiera ciekawe informacje na wskazany temat
– przeprowadza interesującą rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa film 
– zbiera bogate informacje na ustalony przez siebie temat
– przeprowadza ciekawą rozmowę z wybraną osobą
– nagrywa ciekawy film 
– samodzielnie zbiera, selekcjonuje i porządkuje informacje na ustalony przez siebie temat, przeprowadza interesującą, wyczerpującą rozmowę  z wybraną osobą, nagrywa interesujący film, w którym wykorzystuje środki języka filmowego
                                                                                              SPRAWDZIAN PRZYJAŹNI
Aleksander Kamiński

Kamienie na szaniec

– przypisuje utwór do literatury faktu
– wydobywa podstawowe informacje związane ze światem przedstawionym
– zna realia okupacyjnej rzeczywistości
– zna pojęcie pokolenie
– zna pojęcie tragizm
– przedstawia bohaterów
– według wzoru tworzy opis sytuacji
– stara się brać udział w dyskusji
– wie, czym cechuje się literatura faktu
– zbiera najważniejsze informacje związane ze światem przedstawionym
– przedstawia realia okupacyjnej rzeczywistości
– wie, jaką grupę ludzi nazywamy pokoleniem
– ma świadomość tragizmu pokolenia wojennego
– charakteryzuje bohaterów
– tworzy opis sytuacji
– przedstawia  argumenty w dyskusji 
– wyjaśnia, czym cechuje się literatura faktu
– odtwarza najważniejsze informacje związane ze światem przedstawionym
– opowiada o realiach okupacyjnej rzeczywistości
– wyjaśnia, co łączy ludzi należących do pokolenia wojennego
– omawia tragizm pokolenia wojennego
– dokonuje pełnej charakterystyki postaci
– tworzy dynamiczny opis sytuacji
– bierze udział w dyskusji, przedstawia argumenty
– wypowiada się o utworze w kontekście literatury faktu
– prezentuje w ciekawy sposób informacje związane ze światem, przedstawionym
– uzupełnia realia okupacyjnej rzeczywistości samodzielnie zdobytą wiedzą o tych czasach
– opowiada o pokoleniu wojennym
– wyjaśnia, z czego wynika i na czym polega tragizm pokolenia wojennego
– dokonuje charakterystyki porównawczej bohaterów
– tworzy dynamiczny opis sytuacji spełniający wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– bierze aktywny udział w dyskusji, ustosunkowuje się do argumentów innych uczestników dyskusji
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw bohaterów
Monika Kowaleczko-Szumowska

Galop’44

– rozpoznaje elementy świata przedstawionego
– opowiada wybrane wydarzenia
– przedstawia bohaterów
– według podanego wzoru pisze recenzję książki
– wymienia elementy świata przedstawionego
– opowiada o najważniejszych wydarzeniach
– charakteryzuje bohaterów
– pisze recenzję książki 
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– opowiada o wydarzeniach
– dokonuje pełnej charakterystyki postaci
– pisze rozwiniętą recenzję książki
– omawia elementy świata przedstawionego
– w ciekawy sposób opowiada o wydarzeniach
– ocenia bohaterów
– pisze recenzję, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi 
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw bohaterów
Jan Komasa

Miasto 44 (film fabularny)

– uważnie ogląda film
– rozpoznaje najważniejsze środki języka filmowego
– zwraca uwagę na grę aktorską
–  dostrzega w filmie efekty specjalne
– rozpoznaje elementy świata przedstawionego
– rozpoznaje użyte środki języka filmowego
– wypowiada się na temat gry aktorskiej
– wymienia przykłady efektów specjalnych 
– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– omawia funkcję środków języka filmowego
– wstępnie ocenia grę aktorską
– wypowiada się na temat wykorzystanych w filmie efektów specjalnych
– omawia elementy świata przedstawionego
– wyjaśnia, jak za pomocą określonych środków języka filmowego zostały przekazane znaczenia
– ocenia grę aktorską
– omawia znaczenie efektów specjalnych 
– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem środków języka filmowego wykorzystanych do kreowania znaczeń
Wirtualny spacer – wystawa związana z pokoleniem Kolumbów – szuka we wskazanych źródłach materiałów

– bierze udział w przygotowaniu ekspozycji

– wybiera odpowiednie materiały na wystawę
– przygotowuje ekspozycję
– świadomie wybiera materiały, porządkuje je

– tworzy przemyślaną ekspozycję

– gromadzi, selekcjonuje  i porządkuje materiały na wystawę
– przygotowuje ciekawą, przemyślaną  ekspozycję
– samodzielnie dobiera, porządkuje wartościowe materiały na wystawę, organizuje ich  przemyślaną ekspozycję według przyjętych zasad
                                                                                                     UWIKŁANI W HISTORIĘ
Miron Białoszewski

Pamiętnik z powstania warszawskiego

– wie, że utwór jest pamiętnikiem
– wydobywa informacje dotyczące powstańczej codzienności
– dostrzega dynamikę i emocjonalizm
– wie, czym cechuje się pamiętnik jako forma wypowiedzi
– odtwarza najważniejsze informacje związane z powstańcza codziennością
– wskazuje w tekście środki językowe oddające dynamizm i emocje
– wie, czym cechuje się język mówiony
– wyjaśnia, czym cechuje się pamiętnik jako forma wypowiedzi
– odtwarza powstańczą codzienność
– rozpoznaje  i nazywa  środki językowe oddające dynamizm i emocje
– wskazuje cechy języka mówionego w tekście
– omawia utwór w kontekście jego gatunku
– opowiada własnymi słowami o powstańczej codzienności
– stosuje funkcjonalnie środki językowe oddające dynamizm i emocje
– omawia efekty zastosowania języka mówionego w tekście
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem jego formy i języka
Czesław Miłosz

Piosenka o porcelanie

– wie, że niektóre elementy mają znaczenie symboliczne
– wskazuje zdrobnienia
– wie, na czym polega apostrofa
– wskazuje formy pozwalające rozpoznać osobę mówiącą
– łączy tekst z rzeczywistością wojenną
– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– ustala, czego dotyczą zdrobnienia
– wskazuje apostrofę
– rozpoznaje osobę mówiącą
– formułuje problematykę utworu 
– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia funkcję zdrobnień
– omawia funkcję apostrofy
– wypowiada się na temat osoby mówiącej
– wyjaśnia, jak ujawnia się rzeczywistość wojenna w wierszu
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– omawia znaczenia wynikające z zastosowania zdrobnień
– omawia znaczenia wynikające z zastosowania apostrofy
– charakteryzuje osobę mówiącą
– omawia znaczenia wiersza z perspektywy rzeczywistości wojennej
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem jego metaforyki
Eksponaty z Muzeum Powstania Warszawskiego – uważnie ogląda eksponaty
– według wzoru sporządza notatkę
– prezentuje pierwsze wrażenia po obejrzeniu ekspozycji
– opowiada o eksponatach
– sporządza notatkę, wypowiada się na temat ekspozycji 
– opisuje eksponaty
– sporządza funkcjonalną notatkę
– omawia ekspozycję
– omawia eksponaty w kontekście ich wartości informacyjnej i emocjonalnej
– sporządza notatkę –zachowuje wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– ocenia rolę ekspozycji w kształtowaniu świadomości narodowej
– wyczerpująco omawia eksponaty ze szczególnym uwzględnieniem ich roli w zachowaniu pamięci o powstaniu warszawskim
Wirtualny spacer – relacja z powstania – we wskazanych źródłach szuka materiałów
– korzystając z pomocy, sporządza krótką relację
– zbiera odpowiednie materiały
– przedstawia krótką relację 
– selekcjonuje materiały
– wykorzystuje je do przedstawienia ciekawej relacji
– porządkuje i selekcjonuje materiały
– sporządza ciekawą relację
– samodzielnie wyszukuje ciekawe materiały, porządkuje je, przedstawia w ciekawej, wyczerpującej relacji
                                                                                                WOJENNA GROZA
Karolina Lanckorońska

Wspomnienia wojenne

– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– zna pojęcie reifikacja
– cytuje fragment, w którym jest mowa o moralności 
– zalicza tekst do literatury faktu
– gromadzi informacje z tekstu
– wyjaśnia pojęcie reifikacja
– odtwarza poglądy autorki na temat moralności
– wyjaśnia, czym wyróżnia się literatura faktu
– porządkuje informacje wydobyte z tekstu
– wyjaśnia, jak wykorzystana została reifikacja w tekście
– omawia poglądy autorki na temat moralności
– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do literatury faktu
– opowiada o realiach obozowych
– omawia funkcję reifikacji w tekście
– ustosunkowuje się do poglądów autorki na temat moralności
– samodzielnie analizuje i interpretuje fragment ze szczególnym uwzględnieniem problematyki moralności
Bogdan Bartnikowski

Dzieciństwo w pasiakach

– przypomina, co może być motywem
– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– odtwarza najważniejsze informacje o życiu w obozie
–  przypomina informacje o rodzajach narracji
– wie, że niektóre elementy w tekście mogą mieć znaczenia symboliczne
– wie, na czym polega lapidarność stylu
– dostrzega w tekście motyw dzieciństwa
– wydobywa informacje z tekstu
– odtwarza realia obozowe
– nazywa rodzaj narracji występujący w utworze
– wskazuje element symboliczny
– dostrzega lapidarność stylu 
– wyjaśnia, jak został pokazany w tekście motyw dzieciństwa
– porządkuje informacje z tekstu
– opowiada o realiach obozowych
– przytacza informacje o narratorze
– omawia sposób wprowadzenia do fabuły elementu symbolicznego
– omawia styl utworu
– zestawia motyw dzieciństwa pokazanego w tekście z innymi utworami
– omawia własnymi słowami informacje z tekstu
– wyraża własną opinię o realiach obozowych
– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– wyjaśnia znaczenia związane z symbolem bochenka chleba
– wyjaśnia, jak styl utworu wpływa na jego emocjonalną wymowę
– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem symboliki
Zbigniew Libera

Obóz koncentracyjny Lego (instalacja plastyczna)

– wie, że wśród dzieł plastycznych znajdują się instalacje plastyczne
– wskazuje elementy dzieła
– zna pojęcie prowokacji artystycznej
– odróżnia kulturę masową od kultury wysokiej
– rozpoznaje instalację plastyczną wśród innych tekstów kultury
– omawia wygląd instalacji plastycznej Libery
– wie, na czym polega i czemu służy prowokacja artystyczna
– wie, czym cechuje się kultura masowa
– wyjaśnia, czym jest instalacja plastyczna
– opisuje instalację plastyczną Libery
–  wyjaśnia, co w dziele Libery ma charakter prowokacji artystycznej
– omawia cechy kultury masowej
– porównuje  instalację z innymi dziełami plastycznymi
– przedstawia swoja ocenę dzieła
– ocenia instalację jako prowokację artystyczną
– ocenia wytwory kultury masowej 

 

– samodzielnie analizuje i interpretuje instalację ze szczególnym uwzględnieniem intencji twórcy i sposobów jej przekazywania
Wirtualny spacer – fotograficzna prezentacja miejsc pamięci – potrafi wskazać przynajmniej jedno miejsce pamięci w swoim regionie
– wykonuje zdjęcie tego miejsca
– gromadzi o nim informacje
– prezentuje fitografie miejsca pamięci
– zna miejsca pamięci w swoim regionie
– wykonuje fotografie miejsc pamięci
– wyszukuje informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie 
– wymienia miejsca pamięci w swoim regionie
– wykonuje staranne fotografie miejsc pamięci
– gromadzi informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje wyczerpującą fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie
– opowiada o miejscach pamięci w swoim regionie
– wykonuje artystyczne fotografie miejsc pamięci
– selekcjonuje i porządkuje informacje związane z miejscami pamięci w swoim regionie
– przygotowuje atrakcyjną fotograficzną prezentację miejsc pamięci w swoim regionie
– ma obszerną wiedzę na temat miejsc pominięci  w swoim regionie, wykonuje ich dokumentację
– prezentuje je w ciekawy, oryginalny sposób  na fotografiach
                                                                                                   CZAS POGARDY
Ida Fink

Wariat

– przypomina rodzaje narracji
– wskazuje fragmenty ujawniające emocje bohatera
– rozpoznaje intencje wypowiedzi bohatera
– dostrzega wewnętrzny konflikt bohatera
– postrzega wybór bohatera jako tragiczny
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– nazywa emocje bohatera
– formułuje intencje wypowiedzi bohatera
– omawia wewnętrzny konflikt bohatera
– ma świadomość tragizmu wyboru, przed którym stanął bohater 
– przedstawia narratora
– omawia emocje bohatera
– wyjaśnia, z czym są związane intencje wypowiedzi bohatera
– wyjaśnia, na czym polega wewnętrzny konflikt bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika tragizm wyboru, przed którym stanął bohater
– omawia efekty zastosowania w opowiadaniu narracji pierwszoosobowej
– omawia emocje bohatera i ich źródła
– omawia intencje wypowiedzi bohatera w kontekście jego przeżyć
–  analizuje wewnętrzny konflikt bohatera
– omawia wybór bohatera w kategoriach tragizmu
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem kategorii tragizmu
Hanna Krall

Żal

 

– odróżnia literaturę piękną od literatury faktu
– łączy utwór z problematyką Holocaustu
– ma świadomość konieczności zachowania pamięci o ludziach, prezentuje bohaterów utworu
– wie, że utwór należy do literatury faktu
– wskazuje elementy łączące utwór z problematyką Holocaustu
– wskazuje sposoby utrwalania pamięci o ludziach
– opowiada o wybranym bohaterze utworu 
– przypomina  wyróżniki literatury faktu
– omawia elementy łączące utwór z problematyką Holocaustu
– omawia sposoby utrwalania pamięci o ludziach
– opowiada o bohaterach utworu
– wyjaśnia, dlaczego utwór należy do literatury faktu
– omawia tekst w kontekście problematyki Holocaustu
– tworzy rozwiniętą wypowiedź o potrzebie, konieczności i sposobach utrwalania pamięci o ludziach
– w  wyczerpujący sposób opowiada o bohaterach utworu
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór w kontekście problematyki pamięci o Holocauście
Izrael Aljuche „Lutek” Orenbach

Listy z getta tomaszowskiego

– odróżnia list od innych form wypowiedzi
– wyjaśnia, kiedy wypowiedź ma charakter subiektywny
– wskazuje zwroty do adresata
– zbiera podstawowe informacje o elementach świata przedstawionego
– zbiera podstawowe informacje o rzeczywistości w getcie
– wskazuje fragmenty, na podstawie których można określić emocje nadawcy
– przypomina, czym cechuje się styl potoczny
– rozpoznaje tekst jako listy
– rozpoznaje subiektywizm wypowiedzi
– określa adresata
– zbiera informacje o elementach świata przedstawionego
– odtwarza podstawowe informacje o rzeczywistości w getcie
– nazywa emocje nadawcy
– rozpoznaje styl potoczny wypowiedzi 
– omawia formę wypowiedzi wykorzystaną w utworze
– wyjaśnia, z czego wynika subiektywizm wypowiedzi
– na podstawie zwrotów do adresata określa relacje między nadawcą i odbiorcą
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– opowiada o życiu w getcie
– omawia emocje nadawcy
– ustala, z którymi elementami tekstu związany jest styl potoczny
– wyjaśnia, dlaczego tekst reprezentuje list jako gatunek wypowiedzi
– wyjaśnia, jak subiektywizm wypowiedzi wpływa na relację  o rzeczywistości w getcie
– wyjaśnia, jak adresat wpływa na relację zawartą w listach
– omawia elementy świata przedstawionego
– przedstawia życie w getcie na podstawie utworu i dodatkowych źródeł
– wskazuje źródła emocji nadawcy
– omawia funkcję stylu potocznego zastosowanego  w wypowiedzi 
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy o Holocauście
Peter Eisenman

Pomnik Pomordowanych Żydów Europy w Berlinie

Andrzej Sołyga, Marcin Roszczyk, Zdzisław Pidek

Mauzoleum w Bełżcu

– uważnie ogląda pomnik i mauzoleum
– ma świadomość konieczności zachowania przeszłości w pamięci
– wymienia elementy pomnika i mauzoleum
– wie, że niektóre elementy maja znaczenia symboliczne
– wie, czym różnią się pomnik i mauzoleum
– wypowiada się na temat konieczności zachowania w pamięci przeszłości
– opisuje pomnik i mauzoleum
– wskazuje elementy symboliczne 
– przedstawia wstępne spostrzeżenia o pomniku i mauzoleum
– w wyczerpujący sposób wypowiada się na temat konieczności zachowania w pamięci przeszłości
– w rozwinięty sposób opisuje pomnik i mauzoleum
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– wyjaśnia różnice między pomnikiem a mauzoleum
– rozważa problematykę zachowania pamięci o ofiarach wojny
– zestawia w opisie pomnik i mauzoleum
– interpretuje obydwie budowle i uwzględnia ich znaczenia symboliczne 

 

– samodzielnie interpretuje obydwie budowle ze szczególnym uwzględnieniem ich znaczeń symbolicznych
Wirtualny spacer – sylwetki Ireny Sendlerowej i Janusza Korczaka – we wskazanych źródłach szuka informacji
– krótko prezentuje zebrane informacje
– zbiera odpowiednie informacje
– prezentuje zebrane informacje 
– samodzielnie dociera do informacji, porządkuje je, przedstawia w ciekawy dla odbiorcy sposób – zbiera, selekcjonuje i porządkuje informacje
– prezentuje w ciekawej formie zebrane informacje
– przygotowuje ciekawą, atrakcyjną informacyjnie i wizualnie prezentację sylwetek
                                                                                                TRUDY POROZUMIENIA
Stanisław Barańczak

Garden party

– wie, o czym mówi wiersz
– przedstawia bohaterów utworu
– wie, na czym polega ironia
– pisze proste zaproszenie
– rozpoznaje sytuację liryczną
– krótko opowiada o relacjach między bohaterami, rozpoznaje w wierszu ironię
– pisze zaproszenie
– opowiada o sytuacji lirycznej
– omawia sytuację liryczną
– wyjaśnia, czego dotyczy ironia w utworze
– pisze oryginalne zaproszenie
– określa problematykę utworu
– ocenia relacje między bohaterami
– omawia funkcję ironii
– pisze zaproszenie –zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanej w nim kategorii ironii

 

Melchior Wańkowicz

Tędy i owędy

– opowiada o swoich wrażeniach po przeczytaniu tekstu
– odróżnia literaturę faktu od literatury pięknej
– dzieli tekst na części kompozycyjne
– zna pojęcie komunikacji językowej
– zna pojęcie stereotyp 

 

 

– wstępnie ocenia tekst
– wie, że tekst należy do literatury faktu
– tytułuje poszczególne części tekstu
– wyjaśnia, na czym polega komunikacja językowa
– wie, czym jest stereotyp
– przedstawia swoją ocenę tekstu
– wie, że tekst jest wspomnieniową gawędą
– odtwarza zawartość treściową poszczególnych części
– omawia krótko akt komunikacji językowej
– wyjaśnia, co to jest stereotyp
– tworzy wypowiedź, w której przedstawia i uzasadnia swoją ocenę tekstu
– wyjaśnia, dlaczego tekst można nazwać wspomnieniową gawędą
– omawia relacje między poszczególnymi częściami kompozycyjnymi
– wymienia i omawia składniki komunikacji językowej
– wyjaśnia, o jakich stereotypach jest mowa w tekście
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego przynależności do literatury faktu
Anna Wierzbicka

Przez pryzmat języka

– czyta tekst ze zrozumieniem
– wie, na czym polega akt komunikacji językowej
– wie, że system języka składa się z kilku warstw
– wyodrębnia akapity
– cytuje zdanie zawierające tezę 
– wie, o czym jest mowa w tekście
– wyjaśnia, na czym polega akt komunikacji językowej
– wymienia kilka warstw języka
– omawia treść wybranego akapitu
– przekazuje tezę autorki własnymi słowami,
– odtwarza krótko treść tekstu
– wymienia składniki aktu komunikacji językowej
– wymienia wszystkie warstwy języka
– wyjaśnia, o czym jest mowa w kolejnych akapitach
– wyjaśnia, czego dotyczy teza zawarta w tekście
– odtwarza własnymi słowami treść tekstu
– omawia akt komunikacji językowej
– omawia poszczególne warstwy języka
– określa relacje między akapitami
– ustosunkowuje się do tezy zawartej w tekście
– samodzielnie analizuje o interpretuje  tekst, ustosunkowuje się do wywodu autorki
Wirtualny spacer – e-plakat – przedstawia krótko swoje wrażenia po zapoznaniu się z e-plakatami
– tworzy proste hasła plakatowe
– przedstawia swoje wrażenia po zapoznaniu się z e-plakatami
– tworzy hasła plakatowe 
– omawia e-plakaty

– tworzy ciekawe hasła plakatowe

– omawia znaczenia wynikające z e-plakatów
– tworzy hasła plakatowe związane z problematyką tekstów z rozdziału 
–samodzielnie interpretuje e-plakaty, tworzy oryginalne, twórcze hasła plakatowe związane z problematyką tekstów z rozdziału
                                                                                       W ŚWIECIE LUDZI I ZWIERZĄT
Sławomir Mrożek

Artysta

– czyta tekst ze zrozumieniem
– opowiada o głównym bohaterze utworu
– dostrzega sprzeczność w utworze
– wie, że pod postaciami zwierząt ukrywają się ludzie
– pisze proste ogłoszenie
– odtwarza swoimi słowami treść utworu
– omawia postawę życiową bohatera
– wie, co to jest paradoks
– omawia sposób kreacji bohaterów
– pisze ogłoszenie
– odczytuje przenośne znaczenia utworu
– omawia stosunek innych postaci do głównego bohatera
– wyjaśnia, na czym polega paradoks w utworze
– wyjaśnia przesłanie utworu
– pisze rozwinięte ogłoszenie
– omawia przenośne znaczenia utworu
– ocenia postawę życiową bohatera
– omawia funkcję paradoksu jako chwytu literackiego
– wyjaśnia, jak sposób kreacji bohaterów wpływa na przesłanie utworu
– pisze ogłoszenie, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanej konwencji i jej funkcji w eksponowaniu przesłania utworu
Jonathan Swift

Przygody Guliwera

– wymienia najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wyjaśnia, na czym polega fikcja fantastyczna
– przypomina, jakie są rodzaje narracji
– utożsamia narratora z bohaterem
– wyodrębnia kilka wartości, o jakich jest mowa w utworze
– zna pojęcie utopii
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– wskazuje elementy fantastyczne
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– wstępnie charakteryzuje bohatera–narratora
– nazywa wartości, o jakich jest mowa w utworze
– wie, co to jest utopia 
– omawia elementy świata przedstawionego
– omawia rolę elementów fantastycznych
– charakteryzuje bohaterów
– ustala, jakie zachowania bohaterów odzwierciedlają uznawane przez nich wartości
– wyjaśnia, co to jest utopia
– odtwarza własnymi słowami treść fragmentu
– omawia relacje między elementami realistycznymi i fantastycznymi
– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– omawia relację między bohaterami
– prezentuje rozbudowaną wypowiedź na temat wartości
– wyjaśnia, czemu służy kreowanie świata jako utopii
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem funkcji elementów fantastycznych
Katarzyna Kozyra

Piramida zwierząt (instalacja plastyczna)

– rozpoznaje instalacje plastyczne wśród innych tekstów kultury
– wymienia kilka składników instalacji
– wyjaśnia dosłowne znaczenie wyrazów
– formułuje jedno pytanie w związku z instalacją
– wskazuje podstawowe różnice między instalacją a innymi dziełami plastycznymi
– wymienia składniki instalacji
– omawia znaczenia związane z podanymi wyrazami
– formułuje proste pytania związane z instalacją plastyczną
– wyjaśnia, czym cechuje się instalacja plastyczna jako tekst kultury
– omawia składniki instalacji
– wskazuje przenośne znaczenia wyrazów
– formułuje pytania dotyczące znaczeń instalacji plastycznej
– przedstawia swój stosunek do instalacji jako dzieła sztuki
– omawia związki zachodzące między wszystkimi składnikami instalacji
– omawia przenośne znaczenia wynikające z podanych wyrazów
– wyjaśnia, jakie refleksje wywołuje instalacja
– samodzielnie analizuje i interpretuje dzieło ze szczególnym uwzględnieniem formy wyrazu artystycznego
Wirtualny spacer – animacje internetowe – korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– korzystając z pomocy, tworzy prostą animację
– korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– tworzy prostą animację 
– korzysta ze wskazanego programu komputerowego
– tworzy animację
– twórczo korzysta ze wskazanego programu komputerowego
–  tworzy ciekawą animację
– samodzielnie tworzy oryginalną, twórczą, pomysłową animację
                                                                                     W POSZUKIWANIU WARTOŚCI
Antoine de Saint-Exupéry

Mały Książę

– odtwarza główne elementy świata przedstawionego utworu

– przedstawia ogólnie wygląd planety Małego Księcia

– wymienia etapy wędrówki bohatera

– wskazuje wybrane elementy o symbolicznym znaczeniu

– przypomina, czym cechuje się przypowieść

– wskazuje jeden fragment o charakterze aforyzmu

– opowiada o elementach  świata przedstawionego

– opowiada o wyglądzie planety Małego Księcia

– przedstawia  przebieg wędrówki bohatera

– wymienia elementy o symbolicznym znaczeniu

– dostrzega związek z przypowieścią jako gatunkiem

– cytuje fragmenty o charakterze aforyzmów

– porządkuje elementy świata przedstawionego utworu

– opowiada szczegółowo o wyglądzie planety Małego Księcia

– opowiada o przebiegu wędrówki Małego Księcia

– wypowiada się na temat znaczeń symbolicznych  w utworze

– przedstawia związek utworu z przypowieścią

– wyjaśnia, które fragmenty i dlaczego mają charakter aforyzmów

– wypowiada się na temat specyfiki elementów świata przedstawionego,

–  barwnie opowiada o wyglądzie planety Małego Księcia

– wyjaśnia, na czym polega metaforyczny charakter wędrówki Małego Księcia

– wyjaśnia znaczenia zawarte w elementach symbolicznych

– wyjaśnia, na czym polega przypowieściowy charakter utworu

– wyjaśnia przesłania zawarte w aforyzmach

– prezentuje rozbudowaną wypowiedź poświęconą filozoficznej wymowie utworu
Ursula le Guin

Czarnoksiężnik z Archipelagu

 

– wydobywa podstawowe informacje z tekstu
– wymienia podstawowe elementy świata przedstawionego
– odtwarza dzieje bohatera, opowiada, jak Cień zmienił życie bohatera
– wie, że utwór należy do gatunku fantasy
– wydobywa informacje z tekstu
– wymienia elementy świata przedstawionego
– krótko  charakteryzuje bohatera
– rozpoznaje motyw walki dobra ze złem
– przypomina, czym cechują się utwory fantasy
– porządkuje informacje wydobyte z tekstu
– omawia elementy świata przedstawionego
– opowiada o dziejach bohatera, komentuje  ich przebieg
– wyjaśnia symbolikę Cienia
– wyjaśnia, dlaczego utwór zaliczany jest do gatunku fantasy
–odtwarza własnymi słowami informacje wydobyte z tekstu
– komentuje sposób pokazania elementów świata przedstawionego
– dokonuje charakterystyki i oceny postaci
– wyjaśnia znaczenia związane z motywem walki  dobra ze złem
– przedstawia swój stosunek do utworów fantasy 
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem warstwy aksjologicznej
Andrzej Budnik

Wywiad bez cenzury: Łukasz Supergan

– rozpoznaje wywiad wśród innych tekstów publicystycznych
– mówi, czego dotyczy poznany wywiad
– odtwarza poglądy rozmówcy na temat sensu podróżowania
– układa kilka pytań do wywiadu
– przeprowadza wywiad 
– omawia cechy wywiadu jako formy publicystycznej
– formułuje temat wywiadu
– wskazuje fragmenty o znaczeniu przenośnym
–  układa pytania do wywiadu
– przeprowadza wywiad 
– wyjaśnia, czym cechuje się wywiad jako gatunek publicystyczny
– wyjaśnia, jakie problemy zostały poruszone w wywiadzie
– wyjaśnia znaczenia fragmentów metaforycznych
–  ustala cel wywiadu, układa do niego pytania– przeprowadza ciekawy wywiad
– przedstawia swój stosunek do wywiadu jako gatunku publicystycznego
– ustosunkowuje się do problemów poruszonych w wywiadzie
– omawia znaczenie fragmentów metaforycznych dla wymowy tekstu
– ustala cel wywiadu, układa do niego pytania, zestawia je według przyjętej zasady– przeprowadza ciekawy wywiad
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem jego metaforycznej wymowy
– przeprowadza interesujący wywiad, w którym w atrakcyjny sposób przedstawia rozmówcę
Wirtualny spacer – wywiady audio lub video – ustala temat wywiadu
– formułuje kilka prostych pytań do wywiadu
– krótki przedstawia rozmówcę
– opowiada o sposobach i okolicznościach przygotowania wywiadu 

 

– proponuje ciekawy temat wywiadu
– formułuje pytania do wywiadu, przedstawia rozmówcę
– przeprowadza wywiad audio lub video
– prezentuje wywiad
– wyjaśnia, jakiemu tematowi będzie poświęcony wywiad
– formułuje zróżnicowane pytania do wywiadu
– wyczerpująco przedstawia rozmówcę
– sprawnie przeprowadza wywiad, przedstawia go kolegom
– prezentuje temat wywiadu
– układa kolejność pytań według określonej zasady
– w ciekawy sposób prezentuje rozmówcę– przeprowadza wywiad audio lub video

– prezentuje wywiad, opowiada o wrażeniach, przeżyciach i obserwacjach w czasie przeprowadzania wywiadu

– samodzielnie przygotowuje o przeprowadza wywiad – zachowuje wszystkie wymogi tego gatunku
                                                                                                                WYROKI LOSU
Éric-Emmanuel Schmitt

Oskar i pani Róża

– odtwarza podstawowe informacje dotyczące bohatera
– wstępnie charakteryzuje bohatera
– przytacza wypowiedzi bohatera o dorosłych– wie, że istnieje styl potoczny
– pisze krótki list

 

 

– zbiera informacje na temat bohatera
– charakteryzuje bohatera, wyjaśnia, co bohater myślał o dorosłych
– rozpoznaje w tekście styl potoczny, wskazuje przykłady użycia go
– pisze list
– porządkuje informacje na temat bohatera

– charakteryzuje bohatera na podstawie jego wypowiedzi

– przedstawia sposób patrzenia bohatera na dorosłych

– przypomina, czym cechuje się styl potoczny

–  pisze ciekawy list na temat utworu

– zbiera i porządkuje informacje na temat bohatera

–dokonuje pełnej charakterystyki bohatera
– ustala, czym wywołana była ocena dorosłych przez Oskara
– omawia rolę stylu potocznego w utworze
– przedstawia w formie listu swoją opinię o utworze

– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem postaw  bohaterów wobec śmierci
Barbara Kosmowska

Pozłacana rybka

– odtwarza najważniejsze  elementy świata przedstawionego
– przedstawia rodzinę bohaterki
– wstępnie charakteryzuje bohaterkę
– zna pojęcie wolontariat
– pod kierunkiem pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny
– odtwarza elementy świata przedstawionego
– opowiada o relacjach rodzinnych bohaterki
– charakteryzuje bohaterkę
– tworzy związki wyrazowe z rzeczownikiem wolontariat
– pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– ocenia relacje rodzinne bohaterki
– przedstawia pełną charakterystykę bohaterki
– wyjaśnia, na czym polega wolontariat
– pisze bezbłędnie życiorys, CV, podanie, list motywacyjny
– opowiada o elementach świata przedstawionego
–  prezentuje rozwiniętą wypowiedź na temat relacji w rodzinie bohaterki
– charakteryzuje i ocenia bohaterkę
– opowiada o działaniach wolontariatu, których był świadkiem lub uczestnikiem
– pisze życiorys, CV, podanie, list motywacyjny – zachowuje wszystkie wymogi tych form wypowiedzi
Maciej Pieprzyca

Chce się żyć (film fabularny)

– opowiada o wybranej scenie z filmu
– opowiada o bohaterze
– zna pojęcie głos z offu
– zna pojęcie perspektywa żabia
– wstępnie omawia grę aktorską
– pisze prostą recenzję z filmu 
– opowiada o scenach, które zwróciły jego uwagę
– opowiada, jak wyglądało życie bohatera
– wie, na czym polega głos z offu
– wyjaśnia, na czym polega perspektywa żabia
– przedstawia swoje wrażenia wywołane grą aktorską
– pisze recenzję  filmu
– przedstawia swoje przemyślenia wywołane filmem
– opowiada o relacjach bohatera ze światem
– podaje przykłady scen, w których występuje głos z offu
– wskazuje sceny filmowane z perspektywy żabiej
– ocenia grę aktorską
– pisze ciekawą  recenzję filmu
– wyjaśnia, jak film wpłynął na jego myślenie o świecie
– ocenia postępowanie innych w stosunku do bohatera
– wyjaśnia funkcję głosu z offu
– omawia funkcję punktu widzenia kamery
– tworzy wypowiedź na temat gry aktorskiej
–  pisze recenzję filmu, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem środków języka filmowego kreujących znaczenia
– pisze rozwiniętą recenzję filmu –eksponuje część oceniającą
Wirtualny spacer – foldery i plakaty kampanii informacyjnej

 

– stara się brać udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie prosty plakat 
– bierze udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie plakat 
– bierze aktywny  udział w przygotowaniu kampanii informacyjnej
– sporządza we wskazanym programie ciekawy plakat
– organizuje kampanię informacyjną
– przygotowuje w samodzielnie wybranym programie związany z nią  folder
– samodzielnie przygotowuje i przeprowadza kampanię informacyjną
– przygotowuje propagujące ją ciekawe materiały graficzne
                                                                                              LITERACKIE PRZESŁANIE
Nancy H  Kleinbaum

Stowarzyszenie umarłych poetów

– odtwarza najważniejsze elementy świata przedstawionego
– wymienia kilku bohaterów
– przedstawia profesora Keatinga
– przedstawia wybranych uczniów akademii
– wie, co składa się na postawę życiową 

 

– odtwarza elementy świata przedstawionego
– wymienia bohaterów
– wstępnie charakteryzuje profesora Keatinga
– przedstawia uczniów akademii
– wypowiada się na temat postawy życiowej bohaterów 
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– wymienia bohaterów – dzieli ich według przyjętej przez siebie zasady
– charakteryzuje profesora Keatinga
– opowiada, jak reagowali uczniowie na słowa i działanie profesora Keatinga
– omawia postawy życiowe bohaterów
– opowiada własnymi słowami o elementach świata przedstawionego
– omawia relacje między bohaterami
– charakteryzuje i ocenia profesora Keatinga
– wyjaśnia, czego profesor Keating nauczył swoich uczniów
– porównuje postawy życiowe bohaterów 

 

 

Małgorzata Musierowicz

Kwiat kalafiora

– opowiada własnymi słowami treść fragmentu

– wymienia cechy charakteru profesora Dmuchawca

– wyjaśnia różnicę między współczuciem a litością

– stara się brać udział w dyskusji

– porządkuje elementy świata przedstawionego

– krótko charakteryzuje profesora Dmuchawca

– bierze udział w dyskusji,

 

– formułuje temat rozmowy bohaterów

– charakteryzuje profesora Dmuchawca

– przedstawia swoje stanowisko w dyskusji

– formułuje problem tekstu, ocenia profesora Dmuchawca jako nauczyciela

– bierze czynny udział w dyskusji

– nawiązuje do wypowiedzi innych uczestników

 

– zna całą powieść

– omawia jej problematykę

– analizuje świat przedstawiony

– omawia przesłanie utworu

Małgorzata Musierowicz

Brulion Bebe B

– wie, o czym rozmawiali bohaterowie
– nazywa wartości, o których jest mowa w tekście
– wie, kto to jest autorytet
– przeprowadza krótki wywiad z wybranym nauczycielem 

 

– formułuje temat rozmowy bohaterów
– odtwarza poglądy bohaterów na temat  wartości
– wyjaśnia, kto może być autorytetem
– przeprowadza wywiad z wybranym nauczycielem 
– nazywa najważniejsze problemy poruszone w rozmowie bohaterów
– omawia świat wartości uznawanych przez bohaterów
– nazywa cechy reprezentowane przez człowieka, który może być autorytetem
– przeprowadza interesujący wywiad z wybranym nauczycielem
– odtwarza przebieg rozmowy bohaterów
– ustosunkowuje się do poglądów bohaterów na temat wartości
–  opowiada o ludziach, których uznaje za swój autorytet
– przeprowadza ciekawy wywiad z wybranym nauczycielem – zachowuje wszystkie wymogi tego gatunku 

 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki aksjologicznej
Jostein Gaarder

Świat Zofii

– czyta tekst ze zrozumieniem
– wie, że filozofia jest dziedziną nauki
– cytuje fragment wyjaśniający, na czym polega ironia sokratyczna
– pisze proste zaproszenie
– przygotowuje argumenty do mowy obrończej
– wyjaśnia, o czym mówi tekst
– wie ogólnie, czym zajmuje się filozofia
– wie, z czym jest związane pojęcie ironia sokratyczna
– pisze zaproszenie
– hierarchizuje argumenty do mowy obrończej
– wydobywa informacje z tekstu
– wymienia podstawowe działy filozofii– odtwarza wiadomości związane z pojęciem ironia sokratyczna
– pisze oryginalne zaproszenie
– przygotowuje mowę obrończą
– odtwarza własnymi słowami treść tekstu
– wyjaśnia krótko, czym zajmują się główne działy filozofii
– wyjaśnia własnymi słowami, na czym polega ironia sokratyczna
– pisze zaproszenie, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– wygłasza mowę obrończą
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem omówienia i oceny poglądów Sokratesa
Sławomir Mrożek

Autorytet

– czyta tekst ze zrozumieniem
– dzieli tekst na akapity
– wskazuje fragmenty zawierające argumenty autora
– zna podstawowe rodzaje akapitów
– odróżnia publicystykę od literatury pięknej
– wie, że jednym z gatunków publicystycznych jest felieton
– wie, że teksty publicystyczne zawierają autorskie intencje
– wyjaśnia, o czym mówi tekst
– odtwarza zawartość wybranego akapitu
– odtwarza argumenty autora
– wie, co to jest akapit syntetyczny
– wie, że tekst należy do publicystyki
– wie, że tekst reprezentuje felieton jako gatunek publicystyczny
– odczytuje intencje zawarte w tekście
– formułuje temat i problem tekstu
– dostrzega logiczny związek między akapitami
– omawia argumenty wykorzystane przez autora
– wskazuje w tekście akapit syntetyczny
– omawia cechy tekstów publicystycznych
– omawia cechy felietonu jako gatunku publicystycznego
– omawia intencje zawarte w tekście
– odtwarza główne założenia wywodu autora
– określa relacje treściowe między akapitami
– ustosunkowuje się do argumentów autora
– określa związek akapity syntetycznego z innymi akapitami
– wyjaśnia, dlaczego tekst należy do publicystyki
– wyjaśnia, dlaczego tekst reprezentuje felieton jako gatunek publicystyczny
– ustosunkowuje się do intencji zawartych w tekście 
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst, ustosunkowuje się do zawartego w nim wywodu
Wirtualny spacer – filmiki nagrane przez uczniów – korzystając z pomocy, nagrywa prosty filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami – nagrywa filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami

 

– nagrywa pomysłowy, ciekawy filmik edukacyjny ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami – nagrywa pomysłowy, ciekawy filmik, stosuje celowe środki perswazji – nagrywa oryginalny twórczy filmik ostrzegający rówieśników przed  zagrożeniami  z celowo stosowanymi środkami języka filmowego
                                                                                                ODCIENIE SAMOTNOŚCI
Marek Hłasko

Okno

– wymienia elementy świata przedstawionego
– odróżnia narratora od autora
– wie, na czym polega narracja pierwszoosobowa
– przedstawia bohatera
– dostrzega różnice w postawach życiowych narratora i bohatera
– omawia przestrzeń
– porządkuje elementy świata przedstawionego
– zbiera informacje o narratorze
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– charakteryzuje bohatera
– omawia postawy życiowe narratora i chłopca
– dostrzega symbolikę przestrzeni 
– omawia elementy świata przedstawionego
– prezentuje informacje dotyczące narratora
– dostrzega subiektywizm narracji
– charakteryzuje narratora i bohatera
– porównuje postawy życiowe narratora i bohatera
– wyjaśnia, z czego wynika symbolika przestrzeni
– tworzy wypowiedź, w której prezentuje wszystkie elementy świata przedstawionego
– wypowiada się na temat narratora
– wyjaśnia skutki zastosowania narracji pierwszoosobowej
– dokonuje charakterystyki porównawczej
– ocenia postawy życiowe narratora i bohatera
– wyjaśnia symbolikę przestrzeni
– samodzielnie analizuje i interpretuje opowiadanie ze szczególnym uwzględnieniem oceny przedstawionych w nim postaw życiowych
Barbara Kosmowska

Samotni. pl

– przypomina rodzaje narracji
– wskazuje elementy, na podstawie których można omówić relacje panujące w rodzinie Pauli
– nazywa emocje bohaterki
– wyjaśnia, dlaczego Paula czuje się samotna
– rozpoznaje narrację pierwszoosobową
– omawia relacje rodzinne Pauli
– opowiada o sytuacji emocjonalnej bohaterki
– opowiada o zmaganiu się bohaterki z samotnością 
– omawia stosunek narratora do elementów świata przedstawionego
– tworzy dłuższą wypowiedź na temat relacji  w rodzinie Pauli
– przedstawia obiektywnie sytuację emocjonalną bohaterki– przedstawia skutki postępowania Pauli
– omawia funkcję narracji pierwszoosobowej
– ocenia relacje panujące w rodzinie bohaterki
– ocenia sytuację emocjonalną bohaterki, ocenia sposoby radzenia sobie przez bohaterkę z samotnością 

 

– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki samotności
Edvard Munch

Krzyk (reprodukcja obrazu)

– zna termin ekspresjonizm
– wymienia główne elementy przedstawione na obrazie
– dostrzega deformację
– wymienia kolory wykorzystane na obrazie
– dostrzega główną zasadę kompozycyjną
– wie, że niektóre elementy maja znaczenie symboliczne
– wymienia postaci przedstawione na obrazie
– wyjaśnia znaczenie terminu ekspresjonizm
– wymienia elementy przedstawione na obrazie
– wskazuje elementy przedstawione za pomocą deformacji
– omawia kolorystykę obrazu
– wstępnie omawia kompozycję obrazu
– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– opowiada o sposobie prezentowania postaci na obrazie 
– używa terminu ekspresjonizm
– omawia elementy przedstawione na obrazie
– omawia elementy przedstawione za pomocą deformacji
– ocenia kolorystykę obrazu
– omawia kompozycję obrazu
– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia relacje między postaciami przedstawionymi na obrazie a światem
– wyjaśnia, czym cechują się dzieła ekspresjonistyczne
– omawia relacje zachodzące między elementami przedstawionymi na obrazie
– omawia funkcję deformacji
– wypowiada się na temat znaczeń obrazu eksponowanych kolorystyką
– ocenia kompozycję obrazu
– wyjaśnia znaczenia elementów symbolicznych
– formułuje znaczenia sugerowane  sposobem prezentowania postaci na obrazie 
– samodzielnie analizuje i interpretuje obraz ze szczególnym uwzględnieniem zastosowanych malarskich środków wyrazu dla  przekazania znaczeń
Wirtualny spacer – tworzenie teledysku – przypomina, co to jest motyw
– korzystając z pomocy,  tworzy teledysk
– dostrzega powtarzalność wybranego motywu w różnych tekstach kultury
– tworzy prosty teledysk 
– podaje przykłady kilku tekstów kultury zawierających ten sam motyw
– tworzy teledysk
– gromadzi teksty kultury zawierające ten sam motyw
– tworzy ciekawy teledysk
– selekcjonuje i porządkuje teksty kultury zawierające ten motyw
– samodzielnie tworzy oryginalny, atrakcyjny wizualnie teledysk
                                                                                                   NA SWÓJ TEMAT
Szczepan Twardoch

Wieloryby i ćmy.  Dzienniki 2007–2015

– zna dziennik jako gatunek
– zna pojęcie autobiografizm
– wie, kiedy wypowiedź ma charakter subiektywny
– wskazuje fragmenty o znaczeniach metaforycznych
– wskazuje fragmenty zawierające refleksje o świecie
– rozpoznaje dziennik wśród innych gatunków
– wie, na czym polega autobiografizm
– dostrzega subiektywizm wypowiedzi
– odtwarza zwartość fragmentów o znaczeniach metaforycznych
– odtwarza refleksje autora o świecie 
– wymienia cechy dziennika jako gatunku
– wyjaśnia pojęcie autobiografizm
– wyjaśnia, z czego wynika subiektywizm wypowiedzi
– wyjaśnia znaczenia metaforyczne
– omawia refleksje autora o świecie
– omawia cechy dziennika jako gatunku
– omawia rysy autobiograficzne w tekście
– interpretuje tekst w kontekście jego  subiektywnego charakteru
– omawia fragmenty o znaczeniach metaforycznych
– ustosunkowuje się do refleksji autora o świecie 
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem zawartych w nim refleksji o świecie
Magdalena Tulli

Szum

– czyta tekst ze zrozumieniem
– zna pojęcie autokreacja
– wskazuje fragmenty opisujące emocje
– według wzoru pisze list
– opowiada, o czym mówi tekst
– dostrzega w tekście przejawy autokreacji
– omawia prezentowane emocje
– pisze list 
– wskazuje główne zagadnienia poruszane w tekście
– omawia na podstawie tekstu zjawisko autokreacji
– omawia przejawy prezentowanych emocji
– pisze ciekawy, rozwinięty list
– określa problematykę tekstu
– interpretuje tekst z punktu widzenia działań autokreacyjnych
– przedstawia źródła prezentowanych emocji
– pisze ciekawy list, zachowując wszystkie wymogi tej formy wypowiedzi
– samodzielnie analizuje i interpretuje tekst ze szczególnym uwzględnieniem problematyki autokreacji
Alina Szapocznikow

Autoportret I
Autoportret II (rzeźby)

– wie, że rzeźba jest jedną z dziedzin sztuki
– wyjaśnia, co oznacza słowo autoportret
– wymienia podstawowe elementy obu rzeźb
– wstępnie jedną z rzeźb,  ma świadomość, że niektóre elementy rzeźb maja znaczenie symboliczne
– wie, że rzeźby są zrobione z różnych materiałów
– rozpoznaje rzeźbę wśród innych dzieł sztuki
– wyjaśnia tytuły rzeźb
– wymienia elementy obu rzeźb
– opisuje obydwie rzeźby
– wskazuje elementy o znaczeniach symbolicznych
– nazywa materiały, z których wykonane zostały rzeźby 
– omawia specyfikę rzeźby jako dzieła sztuki
– wypowiada się na temat tytułu rzeźb
– porównuje elementy obu rzeźb
– dokładnie opisuje rzeźby
– omawia elementy o znaczeniach symbolicznych
– omawia rzeźby z uwzględnieniem materiału, z którego zostały zrobione
– przypomina i omawia poznane do tej pory rzeźby
– wyjaśnia tytuły rzeźb w kontekście tego, co przedstawiają
– omawia elementy obu rzeźb
– opisuje porównawczo obie rzeźby
– wyjaśnia symboliczne znaczenia elementów dzieł
– wyjaśnia, jak materiał, z którego zostały wykonane rzeźby, wpływa na znaczenia dzieł
– samodzielnie interpretuje rzeźby ze szczególnym uwzględnieniem ich metaforycznych znaczeń
Wirtualny spacer – autoportrety uczniów – we wskazanym programie tworzy pod kierunkiem autoportret

 

– w samodzielnie wybranym programie tworzy autoportret – w samodzielnie wybranym programie tworzy ciekawy autoportret – tworzy autoportret odzwierciedlający jego indywidualne cechy

 

– w samodzielnie wybranym programie tworzy interesujący autoportret, wykorzystuje elementy symboliczne
                                                                                                      ŚCIEŻKI ŻYCIA
Zbigniew Herbert

Życiorys

– rozpoznaje życiorys wśród innych form użytkowych
– rozróżnia lirykę bezpośrednią i pośrednią
– gromadzi informacje o bohaterze lirycznym
– wskazuje wersy pozwalające określić sytuację liryczną
– dostrzega wewnętrzną kompozycję wiersza
– wskazuje wersy, w których jest mowa o wartościach
– nazywa uczucia
– wie, czym cechuje się życiorys jako forma wypowiedzi
– dostrzega w utworze lirykę bezpośrednią
– rozpoznaje bohatera lirycznego
– rozpoznaje sytuację liryczną
– dzieli tekst na części kompozycyjne ze względu na formy czasu
– nazywa wartości ważne dla bohatera
– wypowiada się na temat uczuć bohatera 
– wymienia wyróżniki życiorysu
– wyjaśnia, dlaczego wiersz reprezentuje lirykę bezpośrednią
– przedstawia informacje o bohaterze lirycznym
– wskazuje składniki sytuacji lirycznej
– omawia kompozycję wewnętrzną utworu
– omawia wartości ważne dla bohatera
– wskazuje źródła uczuć 
– omawia życiorys jako użytkową formę wypowiedzi
– dostrzega subiektywizm wypowiedzi poetyckiej
– przedstawia dłuższą wypowiedź związaną z bohaterem lirycznym
– omawia sytuację liryczną
– omawia kompozycję wewnętrzną utworu w kontekście jego zawartości treściowej
– omawia światopogląd bohatera lirycznego
– omawia uczucia bohatera i ich źródła
– samodzielnie analizuje i interpretuje wiersz ze szczególnym uwzględnieniem światopoglądu i  postawy życiowej osoby mówiącej (bohatera lirycznego)
Wisława Szymborska

Pisanie życiorysu

– rozpoznaje życiorys wśród innych form użytkowych
– przypomina, co to jest frazeologizm
– wie, na czym polega ironia
– wskazuje wersy mówiące o człowieku
– dostrzega relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu
– wie, czym cechuje się życiorys jako forma wypowiedzi
– wskazuje w wierszu frazeologizmy
– dostrzega w wierszu ironię
– odtwarza obraz człowieka utrwalony w wierszu
– omawia relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu 
– wymienia wyróżniki życiorysu
– wyjaśnia znaczenia związane z frazeologizmami
– wyjaśnia, przeciwko czemu skierowana jest ironia
– omawia obraz człowieka ukazany w  wierszu
– tworzy wypowiedź na temat relacji między człowiekiem i światem ukazanych w wierszu
– omawia życiorys jako użytkową formę wypowiedzi
– wyjaśnia funkcję frazeologizmów w utworze
– interpretuje znaczenia związane z kategorią ironii zastosowaną w wierszu
– tworzy rozbudowaną wypowiedź prezentującą obraz człowieka ukazany w wierszu
– ocenia relacje między człowiekiem i światem ukazane w wierszu
– samodzielnie analizuje i interpretuje utwór ze szczególnym uwzględnieniem relacji między człowiekiem i światem
Piotr Dumała

Ściany (film animowany)

– ogląda uważnie film
– dostrzega filmowe metafory
– zna pojęcie everyman
– zwraca uwagę na muzykę w filmie
– przedstawia swoje pierwsze wrażeniu po obejrzeniu filmu
– wskazuje sceny zawierające metafory
– wie, kto to jest everyman
– wypowiada się na temat muzyki w  filmie
– odtwarza treściową zawartość poszczególnych scen filmu
– wyjaśnia znaczenia filmowych metafor
– wyjaśnia, kto to jest everyman
– ocenia muzykę w filmie
– opowiada własnymi słowami fabułę filmu
– interpretuje metaforyczne znaczenia filmu
– wykorzystuje  pojęcie everyman do interpretacji filmu
– ocenia muzykę filmu w kontekście jego znaczeń
– samodzielnie analizuje i interpretuje film ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystanych środków filmowych dla kreowania znaczeń metaforycznych
Wirtualny spacer – przedstawianie siebie – pod kierunkiem przygotowuje autoprezentację – przygotowuje autoprezentację – przygotowuje rozbudowaną autoprezentację – przygotowuje w ciekawej formie autoprezentację

 

– samodzielnie przygotowuje rozwiniętą, ciekawą autoprezentację
                                                                                               KSZTAŁCENIE JĘZYKOWE
                                                                                                            FONETYKA
Głoska i litera – rozróżnia pojęcia litera i głoska
– zna główne sposoby zapisywania głosek
– dzieli proste wyrazy na litery i głoski
– wie, że i może pełnić w wyrazach różne funkcje
– wie, co to jest głoska i litera
– zna sposoby zapisywania głosek
– dzieli wyrazy na litery i głoski
– zna funkcje litery i w wyrazach 
– wyjaśnia, czym jest głoska, a czym litera
– wymienia różnorodne sposoby zapisywania głosek
– dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– podaje przykłady roli i w wyrazach
– omawia rozróżnienie w języku na litery i głoski
– omawia wszystkie sposoby zapisywania głosek
–  bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– omawia funkcje litery i w wyrazach
– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na litery i głoski
– bezbłędnie określa rolę i w wyrazach 
Podział głosek – odróżnia samogłoski od spółgłosek
– wie, które narządy artykulacyjne biorą udział w powstawaniu głosek
– określa podstawowe cechy głosek
– rozróżnia samogłoski i spółgłoski
– wymienia podstawowe narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– wymienia wszystkie samogłoski, odróżnia spółgłoski
– wymienia narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– wyjaśnia, czym różnią się samogłoski od spółgłosek
– omawia rolę poszczególnych narządów  w artykulacji głosek
– określa cechy głosek 
– omawia proces powstawania głosek
– bezbłędnie określa cechy głosek 
Upodobnienia głosek

 

– wie, że istnieje zjawisko upodobnienia głosek
– zna podstawowe rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa podstawowe rodzaje upodobnień
– wie, na czym polegają upodobnienia głosek
– zna różne rodzaje upodobnień, zaznacza i nazywa upodobnienia 
– omawia upodobnienia głosek
– zna wszystkie rodzaje upodobnień
– poprawnie zaznacza i nazywa upodobnienia 
– tłumaczy mechanizm powstawania upodobnień głosek
– omawia wszystkie rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa wszystkie rodzaje upodobnień
– rozpoznaje wszystkie rodzaje upodobnień, nazywa je, poprawnie wymawia

 

Sylaba

 

– wie, co to jest sylaba
– wie, że sylaby mogą się kończyć na samogłoskę lub spółgłoskę
– dzieli proste wyrazy na sylaby
– izoluje sylabę w wyrazie
– rozpoznaje sylaby otwarte i zamknięte– dzieli wyrazy na sylaby

 

– rozpoznaje różne sylaby w wyrazie
– nazywa, która sylaba jest zamknięta, a która otwarta
– dzieli trudne wyrazy na sylaby
– wyjaśnia, czym jest sylaba
– wyjaśnia, kiedy sylaba jest otwarta, kiedy zamknięta
– bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na sylaby
– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na sylaby

 

Akcent wyrazowy i zdaniowy

 

– ma świadomość konieczności poprawnego akcentowania wyrazów
– stara się poprawnie akcentować wyrazy
– wie, że są wyrazy bezakcentowe
– wie, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wyrazy
– wymienia przykłady wyrazów bezakcentowych 
– omawia akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje niemal wszystkie wyrazy
– wymienia różnorodne przykłady wyrazów bezakcentowych
– wyjaśnia, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wszystkie wyrazy
– zna wyrazy bezakcentowe 
– bezbłędnie stosuje akcent w swoich wypowiedziach

 

Zebranie i powtórzenie wiadomości

 

– rozróżnia pojęcia litera i głoska
– zna główne sposoby zapisywania głosek
– dzieli proste wyrazy na litery i głoski
– wie, że i może pełnić w wyrazach różne funkcje
– odróżnia samogłoski od spółgłosek
– wie, które narządy artykulacyjne biorą udział w powstawaniu głosek
– określa podstawowe cechy głosek
– wie, co to jest sylaba
– wie, że sylaby mogą się kończyć na samogłoskę lub spółgłoskę
– dzieli wyrazy na sylaby
– ma świadomość konieczności poprawnego akcentowania wyrazów
– stara się poprawnie akcentować wyrazy
– wie, że są wyrazy bezakcentowe
– wie, że istnieje zjawisko upodobnienia głosek
– zna podstawowe rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa podstawowe rodzaje upodobnień
– wie, co to jest głoska i litera
– zna sposoby zapisywania głosek
– dzieli wyrazy na litery i głoski
– zna funkcje litery i w wyrazach
– rozróżnia samogłoski i spółgłoski
– wymienia podstawowe narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– izoluje sylabę w wyrazie
– rozpoznaje sylaby otwarte i zamknięte, dzieli wyrazy na sylaby
– wie, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wyrazy
– wymienia przykłady wyrazów bezakcentowych
– wie, na czym polegają upodobnienia głosek
– zna różne rodzaje upodobnień, zaznacza i nazywa upodobnienia 

 

 

 

– wyjaśnia, czym jest głoska, a czym litera
– wymienia różnorodne sposoby zapisywania głosek
– dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– podaje przykłady roli i w wyrazach
– wymienia wszystkie samogłoski, odróżnia spółgłoski
– wymienia narządy artykulacyjne
– określa cechy głosek
– rozpoznaje różne sylaby w wyrazie
– nazywa, która sylaba jest zamknięta, a która otwarta
– dzieli trudne wyrazy na sylaby
– omawia akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje niemal wszystkie wyrazy
– wymienia różnorodne przykłady wyrazów bezakcentowych
– omawia upodobnienia głosek
– zna wszystkie rodzaje upodobnień
– poprawnie zaznacza i nazywa upodobnienia
– omawia rozróżnienie w języku na litery i głoski
– omawia wszystkie sposoby zapisywania głosek
–  bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na litery i głoski
– omawia funkcje litery i w wyrazach
– wyjaśnia, czym różnią się samogłoski od spółgłosek
– omawia rolę poszczególnych narządów  w artykulacji głosek
– określa cechy głosek
– wyjaśnia, czym jest sylaba
– wyjaśnia, kiedy sylaba jest otwarta, kiedy zamknięta
– bezbłędnie dzieli trudne wyrazy na sylaby
– wyjaśnia, na czym polega akcent wyrazowy
– poprawnie akcentuje wszystkie wyrazy
– zna wyrazy bezakcentowe
– tłumaczy mechanizm powstawania upodobnień głosek
– omawia wszystkie rodzaje upodobnień
– zaznacza i nazywa wszystkie rodzaje upodobnień 

 

– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na litery i głoski
– bezbłędnie określa rolę i w wyrazach
– omawia proces powstawania głosek
– bezbłędnie określa cechy głosek
– bezbłędnie dzieli wszystkie wyrazy na sylaby
– bezbłędnie stosuje akcent w swoich wypowiedziach, rozpoznaje wszystkie rodzaje upodobnień, nazywa je, poprawnie wymawia 

 

 

 

 

                                                                                               ZRÓŻNICOWANIE JĘZYKA
Treść i zakres znaczeniowy wyrazu

 

– ma świadomość różnicy między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– podaje treść i zakres znaczeniowy kilku wyrazów
– podaje kilka wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– wie, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– podaje treść i zakres znaczeniowy wyrazów
– podaje wyrazy o tym samym zakresie znaczeniowym 
– wyjaśnia, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– dostrzega zależności między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– tworzy proste ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– omawia zagadnienie różnic między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– omawia relacje między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazu
– tworzy ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– bezbłędnie podaje treść i zakres znaczeniowy różnorodnych wyrazów
Nazwy osobowe

 

– wie, że imiona i nazwiska to nazwy osobowe
– zna zasady pisowni nazw osobowych
– wyróżnia spośród nazw własnych  nazwy osobowe
– stosuje zasady pisowni nazw osobowych
– ma podstawową wiedzę na temat powstawania nazw osobowych
– poprawnie zapisuje nazwy osobowe
– wie, jak powstawały nazwy osobowe
– bezbłędnie zapisuje nazwy osobowe
– omawia proces powstawania nazw osobowych, zapisuje je bezbłędnie
Odmiana imion i nazwisk – poprawnie odmienia proste nazwy osobowe – poprawnie odmienia większość nazw osobowych – poprawnie odmienia niemal wszystkie nazwy osobowe – poprawnie odmienia wszystkie nazwy osobowe – zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw osobowych
Nazwy miejscowe – wie, czego dotyczą nazwy miejscowe
– zna zasady pisowni nazw miejscowych
– wyróżnia spośród nazw własnych nazwy miejscowe
– przedstawia zasady pisowni nazw miejscowych
– podaje kilka przykładów różnych nazw miejscowych
– stosuje zasady pisowni nazw miejscowych
– podaje różnorodne przykłady nazw miejscowych
– bezbłędnie zapisuje nazwy miejscowe 

 

– swobodnie posługuje się nazwami miejscowymi
Odmiana nazw miejscowych – wie, że nazwy miejscowe podlegają odmianie przez przypadki – poprawnie odmienia najbardziej powszechne nazwy miejscowe – poprawnie odmienia większość nazw miejscowych – poprawnie odmienia wszystkie nazwy miejscowe – zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw miejscowych
Nazwy mieszkańców – wie, jak tworzy się nazwy mieszkańców
– zna zasady pisowni nazw mieszkańców
– tworzy poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– zapisuje poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– poprawnie tworzy większość nazw mieszkańców
– stosuje się do zasad ich pisowni
–poprawnie tworzy nazwy mieszkańców
– poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców
– poprawnie tworzy i zapisuje wszystkie nazwy mieszkańców
Kolokwializmy – zna pojęcie kolokwializmu
– wie, kiedy można używać kolokwializmów
– wie, jakie wyrazy i związki wyrazowe są kolokwializmami, nie nadużywa kolokwializmów – podaje kilka przykładów kolokwializmów
– wie, dla jakiego stylu  języka są typowe kolokwializmy
– podaje przykłady kolokwializmów
– wyjaśnia, kiedy używanie kolokwializmów jest błędem
– używa kolokwializmów tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione
Wyrazy rodzime i zapożyczone – wyróżnia popularne wyrazy zapożyczone
– zna zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– podaje kilka przykładów wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– omawia zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– podaje przykłady wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– stosuje zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– rozróżnia wyrazy rodzime i zapożyczone

– poprawnie zapisuje wyrazy zapożyczone

– omawia proces zapożyczania wyrazów
Regionalne odmiany języka

 

– wie, że obok języka ogólnopolskiego istnieją regionalne odmiany języka
– zna podstawowe rodzaje dialektyzmów
– próbuje czytać  tekst pisany gwarą
– wie co to jest dialekt i gwara
– zna rodzaje dialektyzmów
– czyta tekst pisany gwarą
– wyjaśnia, co to jest dialekt i gwara
– podaje przykłady rożnych rodzajów dialektyzmów
– czyta płynnie tekst pisany gwarą
– podaje przykłady regionalnych odmian języka
– rozpoznaje rodzaje dialektyzmów
– czyta ze zrozumieniem tekst pisany gwarą
– omawia specyfikę różnych regionalnych odmian języka
Zebranie i powtórzenie wiadomości

 

– ma świadomość różnicy między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– podaje treść i zakres znaczeniowy kilku wyrazów
– podaje kilka wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– wie, że imiona i nazwiska to nazwy osobowe
– zna zasady pisowni nazw osobowych
– poprawnie odmienia proste nazwy osobowe
– wie, czego dotyczą nazwy miejscowe
– zna zasady pisowni nazw miejscowych
– wie, że nazwy miejscowe podlegają odmianie przez przypadki
– wie, jak tworzy się nazwy mieszkańców
– zna zasady pisowni nazw mieszkańców
– zna pojęcie kolokwializmu
– wie, kiedy można używać kolokwializmów
– wyróżnia popularne wyrazy zapożyczone
– zna zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wie, że obok języka ogólnopolskiego istnieją regionalne odmiany języka
– zna podstawowe rodzaje dialektyzmów
– próbuje czytać  tekst pisany gwarą 

 

– wie, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– podaje treść i zakres znaczeniowy wyrazów
– podaje wyrazy o tym samym zakresie znaczeniowym
– wyróżnia spośród nazw własnych  nazwy osobowe
– stosuje zasady pisowni nazw osobowych
– poprawnie odmienia większość nazw osobowych
– wyróżnia spośród nazw własnych nazwy miejscowe
– przedstawia zasady pisowni nazw miejscowych
– poprawnie odmienia najbardziej powszechne nazwy miejscowe
– tworzy poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– zapisuje poprawnie podstawowe nazwy mieszkańców
– wie, jakie wyrazy i związki wyrazowe są kolokwializmami, nie nadużywa kolokwializmów
– podaje kilka przykładów wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– omawia zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wie co to jest dialekt i gwara
– zna rodzaje dialektyzmów
– czyta tekst pisany gwarą 
– wyjaśnia, czym różni się treść od zakresu znaczeniowego wyrazu
– dostrzega zależności między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– tworzy proste ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– ma podstawową wiedzę na temat powstawania nazw osobowych
– poprawnie zapisuje nazwy osobowe
– poprawnie odmienia niemal wszystkie nazwy osobowe
– podaje kilka przykładów różnych nazw miejscowych
– stosuje zasady pisowni nazw miejscowych
– poprawnie odmienia większość nazw miejscowych
– poprawnie tworzy większość nazw mieszkańców
– stosuje się do zasad ich pisowni
– podaje kilka przykładów kolokwializmów
– wie, dla jakiego stylu  języka są typowe kolokwializmy
– podaje przykłady wyrazów rodzimych i zapożyczonych
– stosuje zasady pisowni wyrazów zapożyczonych
– wyjaśnia, co to jest dialekt i gwara
– podaje przykłady rożnych rodzajów dialektyzmów
– czyta płynnie tekst pisany gwarą
– omawia zagadnienie różnic między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazów
– omawia relacje między treścią a zakresem znaczeniowym wyrazu
– tworzy ciągi wyrazów o tym samym zakresie znaczeniowym
– wie, jak powstawały nazwy osobowe
– bezbłędnie zapisuje nazwy osobowe
– poprawnie odmienia wszystkie nazwy osobowe
– podaje różnorodne przykłady nazw miejscowych
– bezbłędnie zapisuje nazwy miejscowe
– poprawnie odmienia wszystkie nazwy miejscowe
– poprawnie tworzy nazwy mieszkańców
– poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców
– podaje przykłady kolokwializmów
– wyjaśnia, kiedy używanie kolokwializmów jest błędem
– rozróżnia wyrazy rodzime i zapożyczone, poprawnie zapisuje wyrazy zapożyczone
– podaje przykłady regionalnych odmian języka
– rozpoznaje rodzaje dialektyzmów
– czyta ze zrozumieniem tekst pisany gwarą 
– bezbłędnie podaje treść i zakres znaczeniowy różnorodnych wyrazów
– omawia proces powstawania nazw osobowych, zapisuje je bezbłędnie
– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw osobowych
– swobodnie posługuje się nazwami miejscowymi
– zna wszystkie wzory deklinacyjne nazw miejscowych
– poprawnie tworzy i zapisuje wszystkie nazwy mieszkańców
– używa kolokwializmów tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione
– omawia proces zapożyczania wyrazów
– omawia specyfikę różnych regionalnych odmian języka
                                                                               KOMUNIKACJA I KULTURA JĘZYKA
Poprawne używanie słownictwa

 

– stosuje proste związki wyrazowe
– zna pojęcie szablonu językowego 
– wie, co to są związki wyrazowe
– rozpoznaje szablony językowe 

 

– wyjaśnia, co to są związki wyrazowe
– unika stosowania szablonów językowych 
– wyjaśnia mechanizm tworzenia związków wyrazowych
– krytycznie ocenia stosowanie szablonów językowych 
– świadomie i celowo stosuje poprawne związki wyrazowe w wypowiedziach
– unika stosowania szablonów językowych, krytycznie ocenia je w cudzych wypowiedziach
Norma językowa – wie, że w działaniach językowych należy stosować się do norm językowych
– wie, że istnieją różne normy językowe
– w swoich wypowiedziach stara się stosować do norm językowych
– wie, co to jest norma językowa
– odróżnia normę wzorcową od użytkowej i potocznej, stosuje się do norm językowych w większości swoich wypowiedzi 
– wstępnie wyjaśnia na czym polega norma językowa
– rozróżnia różne rodzaje norm językowych
– przestrzega norm językowych  niemal we wszystkich wypowiedziach
– wyjaśnia, na czym polega i czego dotyczy norma językowa
– rozróżnia wszystkie normy językowe
– zawsze stosuje się do odpowiednich norm językowych w swoich wypowiedziach 
– świadomie stosuje się w swoich wypowiedziach do norm językowych różnego rodzaju

 

Błąd językowy – wie, że w wypowiedziach powinno unikać się błędów językowych
– rozpoznaje innowacje językowe
– zna podstawowe rodzaje błędów językowych
– wie, co to jest błąd językowy
– odróżnia innowacje językowe od błędów językowych– rozpoznaje różne rodzaje błędów językowych

 

– wyjaśnia, co to jest błąd językowy
– wyjaśnia, w jakich okolicznościach stosowane są innowacje językowe
– klasyfikuje większość błędów językowych
– wyjaśnia mechanizm popełniania błędów i usterek językowych
– ocenia innowacje językowe
– klasyfikuje rodzaje błędów językowych 

 

– świadomie unika popełniania błędów językowych, zna ich rodzaje i mechanizm powstawiania

 

Manipulacja językowa

 

– zna pojęcie manipulacji językowej
– dostrzega językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej– stara się nie poddawać manipulacji językowej

 

 

– wie, na czym polega manipulacja językowa
– zna podstawowe sposoby manipulacji językowej
– nie poddaje się manipulacji językowej
– wyjaśnia, na czym polega manipulacja językowa
– omawia językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej
– skutecznie nie poddaje się manipulacji językowej
– wyjaśnia, czym różni się manipulacja językowa od perswazji
– wyjaśnia językowe mechanizmy manipulacji językowej
– przeciwstawia się manipulacji językowej
– świadomie i skutecznie przeciwstawia się manipulacji językowej
Zebranie i powtórzenie wiadomości

 

– stosuje proste związki wyrazowe
– zna pojęcie szablonu językowego
– wie, że w działaniach językowych należy stosować się do norm językowych
– wie, że istnieją różne normy językowe
– w swoich wypowiedziach stara się stosować do norm językowych
– wie, że w wypowiedziach powinno unikać się błędów językowych
– rozpoznaje innowacje językowe
– zna podstawowe rodzaje błędów językowych
– zna pojęcie manipulacji językowej
– dostrzega językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej– stara się nie poddawać manipulacji językowej

 

– wie, co to są związki wyrazowe
– rozpoznaje szablony językowe
– wie, co to jest norma językowa
– odróżnia normę wzorcową od użytkowej i potocznej, stosuje się do norm językowych w większości swoich wypowiedzi
– wie, co to jest błąd językowy
– odróżnia innowacje językowe od błędów językowych rozpoznaje różne rodzaje błędów językowych
– wie, na czym polega manipulacja językowa
– zna podstawowe sposoby manipulacji językowej
– nie poddaje się manipulacji językowej 

 

 

 

– wyjaśnia, co to są związki wyrazowe
– unika stosowania szablonów językowych
– wstępnie wyjaśnia na czym polega norma językowa
– rozróżnia różne rodzaje norm językowych
– przestrzega norm językowych  niemal we wszystkich wypowiedziach
– wyjaśnia, co to jest błąd językowy
– wyjaśnia, w jakich okolicznościach stosowane są innowacje językowe
– klasyfikuje większość błędów językowych
– wyjaśnia, na czym polega manipulacja językowa
– omawia językowe sposoby stosowane w manipulacji językowej
– skutecznie  nie poddaje się manipulacji językowej
– wyjaśnia mechanizm tworzenia związków wyrazowych
– krytycznie ocenia stosowanie szablonów językowych
– wyjaśnia, na czym polega i czego dotyczy norma językowa
– rozróżnia wszystkie normy językowe
– zawsze stosuje się do odpowiednich norm językowych w swoich wypowiedziach
– wyjaśnia mechanizm popełniania błędów i usterek językowych
– ocenia innowacje językowe
– klasyfikuje rodzaje błędów językowych
– wyjaśnia, czym różni się manipulacja językowa od perswazji
– wyjaśnia językowe mechanizmy manipulacji językowej
– przeciwstawia się manipulacji językowej 

 

 

– świadomie i celowo stosuje poprawne związki wyrazowe w wypowiedziach
– unika stosowania szablonów językowych, krytycznie ocenia je w cudzych wypowiedziach
– świadomie stosuje się w swoich wypowiedziach do norm językowych różnego rodzaju
– świadomie unika popełniania błędów językowych, zna ich rodzaje i mechanizm powstawiania
– świadomie i skutecznie przeciwstawia się manipulacji językowej 

 

                                                                                                        WIEM I UMIEM
Krzysztof Biedrzycki

Interpretacja – szkoła rozumienia

– czyta tekst ze zrozumieniem
– odróżnia analizę od interpretacji
– stawia pytania do tekstu
– dostrzega problematykę tekstu
– wie, co składa się na analizę utworu literackiego
– wie, na czym polega interpretacja utworu literackiego
– formułuje podstawowe wnioski analityczne i interpretacyjne
– odczytuje podstawowe sensy utworu
– pod kierunkiem dokonuje analizy utworu literackiego
– pod kierunkiem dokonuje interpretacji utworu
– formułuje wnioski analityczne i interpretacyjne
– odczytuje sensy utworu
– dokonuje analizy utworu literackiego
– dokonuje interpretacji utworu literackiego
– formułuje wnioski analityczne i interpretacyjne związane z różnymi płaszczyznami tekstu
– rozpoznaje znaczenia dosłowne i naddane utworu
– samodzielnie dokonuje pełnej analizy i interpretacji utworu literackiego

 

Teksty przemówień uczniowskich – wyróżnia przemówienie spośród innych form wypowiedzi
– wie, że istnieją środki retoryczne, wymienia przynajmniej jeden z nich
– wie, że wypowiedź powinna być spójna
– wie, że przemówienie dzieli się na części kompozycyjne
– zna pojęcie perswazji
– wie, że istnieją pozasłowne elementy wypowiedzi
– pisze i wygłasza krótkie przemówienie 
– wie, czym cechuje się przemówienie
– wymienia kilka środków retorycznych
– wie, jakimi sposobami osiągać spójność wypowiedzi, zna części kompozycyjne przemówienia
– wie, na czym polega perswazja– zna pozasłowne elementy wypowiedzi

– pisze i wygłasza przemówienie

– wymienia cechy przemówienia jako formy wypowiedzi
– stosuje środki retoryczne
– stosuje środki spójnościowe
– dzieli tworzony tekst przemówienia na właściwe części kompozycyjne
– wyjaśnia, na czym polega perswazja
– omawia pozasłowne elementy wypowiedzi– tworzy i w odpowiedni sposób wygłasza przemówienie

 

– omawia cechy przemówienia jako formy wypowiedzi
– celowo i funkcjonalnie stosuje środki retoryczne
– świadomie i funkcjonalnie stosuje środki spójnościowe
– świadomie i funkcjonalnie dzieli tworzony tekst przemówienia na właściwe części kompozycyjne
– świadomie stosuje środki perswazyjne
– stosuje pozasłowne środki wypowiedzi
– tworzy przekonywujące przemówienie, wygłasza je – stosuje pozasłowne środki wypowiedzi 
– pisze i wygłasza oddziałujące na odbiorców przemówienie

– celowo i funkcjonalnie stosuje środki retoryczne, perswazyjne

– stosuje pozajęzykowe środki przy wygłaszaniu tekstu przemówienia

Test końcowy – udziela poprawnych odpowiedzi na więcej niż połowę z liczby pytań i poleceń – udziela poprawnych odpowiedzi na trzy czwarte liczby pytań i poleceń – udziela poprawnych odpowiedzi na większość z liczby pytań i poleceń

 

– udziela poprawnych odpowiedzi niemal na wszystkie pytania i polecenia

 

– udziela poprawnych odpowiedzi na wszystkie pytania i polecenia